༄༅།།ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པའི་ཐོག་གི་སྙན་སྒྲོན།

         བློ་མཐུན་རྣམ་པ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་ཀྲུང་གོའི་མི་དམངས་ཀྱི་གསར་གཏོད་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན། རང་རྒྱལ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་ཁྱད་ཆོས་ཡོངས་སུ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ནས། མིའི་རིགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དཔལ་ཡོན་ཡར་ཐོན་ཡོང་བར་ཀྲུང་གོའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཁེངས་པའི་བྱས་རྗེས་འཇོག་པར་ང་ཚོར་རྦད་དེ་གདེང་ཚོད་དང་ནུས་པ་ཡོད།
          བདུན། རིག་གནས་ཀྱི་གདེང་ཚོད་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས།
          རིག་གནས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་དང་མི་རིགས་ཤིག་གི་བླ་སྲོག་ཡིན་པས། རིག་གནས་དར་ན་རྒྱལ་ཁབ་དར་རྒྱས་ཡོང་བ་དང་། རིག་གནས་སྟོབས་དང་ལྡན་ན་མི་རིགས་སྟོབས་ལྡན་དུ་འགྱུར་ངེས། རིག་གནས་ཀྱི་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོ་མེད་པ་དང་། རིག་གནས་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་མ་བྱུང་ན། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེ་ཡོང་མི་སྲིད། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། མི་རིགས་ཡོངས་ཀྱི་རིག་གནས་གསར་གཏོད་དང་གསར་སྐྲུན་གྱི་གསོན་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱས་ནས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་དགོས། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་ངོ་ལྔ་སྟོང་ལྷག་ཙམ་གྱི་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་ཀྲུང་ཧྭའི་ཕུལ་བྱུང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་བྱུང་བ་དང་། ཏང་གིས་མི་དམངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དེ་གསར་བརྗེ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན། སྒྱུར་བཅོས་གསུམ་གྱི་ཁྲོད་གསར་དུ་བཏོད་པའི་གསར་བརྗེའི་རིག་གནས་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྔོན་ཐོན་རིག་གནས་བཏོད་པ་ཡིན་ཞིང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལག་ལེན་རླབས་པོ་ཆེའི་ནང་རྩ་བ་ཚུགས་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་ནི་མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱེད་པ་དང་། ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་སྲུང་། དེང་རབས་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་དོན་དངོས་ལ་རྩ་བ་འཛུགས་པ། ད་ལྟའི་དུས་རབས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་ཟུང་འབྲེལ་བཅས་བྱས་ཏེ་དེང་རབས་ཅན་དུ་ཁ་ཕྱོགས་པ་དང་། འཛམ་གླིང་ལ་ཁ་ཕྱོགས་པ། མ་འོངས་པར་ཁ་ཕྱོགས་པ་བཅས་དང་། མི་རིགས་དང་། ཚན་རིག མང་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་དང་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན། མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། མེ་ཏོག་མཉམ་བཞད་དང་མཁས་བརྒྱ་འགྲན་གླེང་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། གསར་སྐྲུན་རང་བཞིན་སྤོ་སྒྱུར་དང་། གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས། ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས་འོད་སྟོང་འབར་བ་གསར་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་གསར་དུ་གཏོད་དགོས། 
        (གཅིག) འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ལས་ཀའི་འགོ་ཁྲིད་དབང་ཆ་ཁོང་དུ་བརྟན་པོར་ཆུད་པར་བྱེད་དགོས། རིག་གནས་མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་ནི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་པས། མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་དང་། དུས་རབས་ཅན། མང་ཚོགས་ཅན་བཅས་སུ་འགྱུར་བར་ངེས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གོང་བུ་འགྲིལ་ཤུགས་དང་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ནས་ཕུགས་འདུན་དང་། དད་སེམས། རིན་ཐང་གི་བསམ་གཞི། ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ལྟ་བ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་མི་དམངས་ཡོངས་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས། གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་དྲག་ཆས་སྤྲོས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སུ་ཟབ་མོ་འཇགས་པར་བྱེད་དགོས། མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཞིབ་འཇུག་དང་ལེགས་སྐྱོང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ནས། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་གང་མྱུར་ལེགས་སྐྱོང་དང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་རིག་མཛོད་དཔེ་གསར་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གླེང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་ཡང་དག་མཐའ་འཁྱོངས་དང་སྒྲོག་སྤེལ་བྱེད་སྟངས་འཛུགས་སྐྱོང་དང་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་མཐོང་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། གསར་འགྱུར་དང་གླེང་ཕྱོགས་སྒྲོག་སྤེལ་བྱེད་ནུས་དང་། ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་ནུས། བག་ཆགས་འཇོག་ནུས། ཀུན་གྱིས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཚད་བཅས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། དྲ་སྦྲེལ་གྱི་ནང་དོན་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། དྲ་སྦྲེལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་མ་ལག་བཙུགས་ཏེ་དྭངས་གཙང་གི་དྲ་སྦྲེལ་བར་སྟོང་གཏོད་དགོས། འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ལས་ཀའི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ས་ལེགས་སྐྱོང་དང་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། བསམ་བློའི་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན། རིག་གཞུང་གི་ལྟ་བའི་གནད་དོན་བཅས་དབྱེ་བ་འབྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱས་ཏེ། ནོར་འཁྲུལ་གྱི་ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་གསལ་སྟོན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་དང་བཀག་འགོག་བྱེད་དགོས།
       (གཉིས) སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ་སྐྱེད་སྲིང་དང་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ་ནི་དེང་རབས་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་སྙིང་སྟོབས་གཅིག་བསྡུས་སུ་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། མི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རིན་ཐང་དོན་གཉེར་གཅིག་ཏུ་འདུས་ཡོད་པས། མི་རིགས་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགན་ཆེན་པོ་འཁུར་བའི་དུས་རབས་ཀྱི་མི་གསར་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པར་དམིགས་ཏེ། སློབ་གསོས་སྣེ་འཁྲིད་ཅིང་། ལག་ལེན་ལ་གོམས་པ་དང་། ལམ་ལུགས་ཀྱི་འགན་ལེན་བཅས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བས་རྒྱལ་དམངས་ལ་སློབ་གསོ་དང་། བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་ལེགས་སྤེལ། བསམ་པའི་རིག་གནས་ཐོན་རྫས་གསར་གཏོད་ཐོན་སྐྱེད་སྒྲོག་སྤེལ་བཅས་བྱེད་པར་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས་ཤིང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཅིར་འཐིམ་པར་བྱས་ཐོག མི་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་དུང་གི་ངོས་འཛིན་གཅིག་མཐུན་དང་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་གོམས་སྲོལ་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་དགོས། དམངས་ཡོངས་འགུལ་བ་དང་། ལས་བྱེད་པས་འགོ་ཁྲིད་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས། ཁྱིམ་ཚང་ནས་སྒྲུབ་འགོ་རྩོམ་པ་དང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་ཧྭའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་འདུས་པའི་བསམ་བློའི་ལྟ་བ་དང་། མི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས། ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ཚད་གཞི་བཅས་འཚོལ་འདོན་དང་། དུས་རབས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས་ལ་ནམ་ཡང་མཚར་སྡུག་དང་དུས་རབས་ཀྱི་གཟི་མདངས་ལྡན་དུ་འཇུག་དགོས། 
         (གསུམ) བསམ་བློ་དང་ཀུན་སྤྱོད་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། མི་དམངས་ལ་དད་མོས་ཡོད་ན། རྒྱལ་ཁབ་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ལྡན་ཞིང་མི་རིགས་ལ་རེ་བ་ཡོད། མི་དམངས་ཀྱི་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་དང་། ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ཆུ་ཚད། དཔལ་ཡོན་གྱི་བྱང་ཚད་བཅས་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། ཕུགས་བསམ་དང་དད་སེམས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ཁྱབ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དང་ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ཟབ་སྤེལ། མི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་དུས་རབས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ། རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་དང་། ཐུན་མོང་རིང་ལུགས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བཅས་ཀྱི་སློབ་གསོ་རྒྱག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། མི་རྣམས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལྟ་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་བ། རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བ་བཅས་ཡང་དག་འཆང་བའི་སྣེ་འཁྲིད་དགོས། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་ལེགས་སྐྱོང་ལས་གཞི་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་། ལས་རིགས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད། ཁྱིམ་ཚང་གི་སྤྱོད་བཟང་། སྒེར་གྱི་གཤིས་སྤྱོད་བཅས་ལེགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཞིང་། མི་རྣམས་ཡར་ཐོན་དགེ་བརྩོན་དང་། རྒན་བཀུར་བྱམས་བརྩེ། མེས་རྒྱལ་ལ་བློ་དཀར་བ། མི་དམངས་ལ་བློ་དཀར་བའི་སྐུལ་སློང་བྱེད་དགོས། བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད་ལས་ཀར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ལེགས་བཅོས་བྱས་ནས། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་གསར་དུ་གཏོད་པའི་བྱེད་སྒོ་ཟབ་མོར་སྤེལ་དགོས། ཚན་རིག་གི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་དང་། ཚན་རིག་གི་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བ། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སྒྱུར་བ། དུས་རབས་ཀྱི་གོམས་སྲོལ་གསར་པ་དར་སྤེལ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། རུལ་སུངས་རྗེས་ལུས་ཀྱི་རིག་གནས་བསླད་སྐྱོན་བཀག་འགོག་བྱེད་དགོས། ཡིད་རྟོན་ལེགས་སྐྱོང་དང་མ་སྐུལ་དང་བླངས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་ལམ་ལུགས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དང་། སྒྲིག་ལམ་སྲུང་སེམས། ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་སེམས་བཅས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། 
          (བཞི) སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་རྩལ་དར་རྒྱས་གོང་སྤེལ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ནི་མི་དམངས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ཡིན་པས། མི་དམངས་ལྟེ་བར་འཛིན་པའི་གསར་རྩོམ་གྱི་ཁྲིད་ཕྱོགས་ངེས་པར་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། འཚོ་བར་ཟབ་ཞུགས་དང་། མི་དམངས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྩ་བ་ཟབ་མོ་ཚུགས་ནས་དུས་རབས་ལ་ངོ་གནོང་མི་དགོས་པའི་རིག་རྩལ་གསར་རྩོམ་བྱེད་དགོས། རིག་རྩལ་གསར་རྩོམ་དར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་ན། བསམ་བློ་གཏིང་ཟབ་ཅིང་སྒྱུ་རྩལ་རྩེར་སོན། བཟོ་སྐྲུན་སྤུས་དག་བཅས་ཕན་ཚུན་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་བརྗོད་བྱ་དངོས་གསར་རྩོམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཏང་དང་མེས་རྒྱལ་ལ་བསྟོད་པ་དང་། མི་དམངས་དང་དཔའ་བོར་བསྟོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཕུལ་བྱུང་ཆད་མེད་འདོན་དགོས། རིག་གཞུང་དམངས་གཙོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་དམངས་གཙོ་དར་སྤེལ་བཏང་སྟེ། རིག་རྩལ་ཐོག་མར་གསར་དུ་གཏོད་ནུས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་རིག་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྤུས་ཚད་དང་བརྩམས་ཆོས་འགན་འཁྲི་གསུམ་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་པ་དར་སྤེལ་བཏང་ནས། མ་རབས་དང་། ཐ་མལ་བ། སྤྲེལ་ལད་བཅས་བཀག་འགོག་བྱེད་དགོས། རིག་རྩལ་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། སྤྱོད་རྩལ་གཉིས་ལྡན་གྱི་མཁས་དབང་གྲགས་ཅན་འབོར་ཆེན་ཞིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་གསར་རྩོམ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།          (ལྔ) རིག་གནས་བྱ་གཞག་དང་རིག་གནས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་རོལ་བའི་རེ་སྨོན་གསར་པ་སྐོང་དགོས་ན། ངེས་པར་དུ་བསམ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་མཁོ་འདོན་བྱེད་དགོས། རིག་གནས་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། རིག་གནས་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ཨང་དང་པོར་འཇོག་ཅིང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་འབྲས་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་གང་མགྱོགས་འཛུགས་དགོས། སྤྱི་པའི་རིག་གནས་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རིག་གནས་དམངས་ཕན་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་ཟབ་མོར་བྱས་ནས། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་རིག་གནས་བྱེད་སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་གཏོང་དགོས། རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོང་བེད་སྤྱོད་དང་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དེང་རབས་ཅན་གྱི་རིག་གནས་ཐོན་ལས་མ་ལག་དང་ཚོང་རའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་སྐྱེད་གཉེར་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་གསར་དུ་བཏོད་ཅིང་། རིག་གནས་དང་དཔལ་འབྱོར་སྲིད་ཇུས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། རིག་གནས་ཀྱི་ལས་རྣམ་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། དམངས་ཡོངས་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ཡོང་བའི་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང་། ལུས་རྩལ་སྟོབས་ཆེའི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་མགྱོགས་པོ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། པེ་ཅིང་གི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་གྲ་སྒྲིག་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་གོ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མི་ཆོས་སྤེལ་རེས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། རང་ཉིད་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་མཉམ་སྡུད་མཉམ་གསོག་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲོག་སྤེལ་ནུས་པ་ལེགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཀྲུང་གོའི་བྱུང་རབས་ལེགས་པོ་བརྗོད་པ། ཀྲུང་གོ་མངོན་སུམ་དང་། རིམ་མང་། ཁྱོན་ཡོངས་མངོན་པར་བྱས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིག་གནས་མཉེན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། 
          བློ་མཐུན་རྣམ་པ། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་ནི་དབུ་བརྙེས་པའི་ཉིན་ནས་བཟུང་ཀྲུང་གོའི་སྔོན་ཐོན་རིག་གནས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་སྣེ་ཁྲིད་པ་དང་ལག་བསྟར་བ་ཡིན་ལ། ཀྲུང་ཧྭའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བློ་དཀར་རྒྱུན་འཛིན་པ་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་མཁན་ཡང་ཡིན། དེང་རབས་ཀྱི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་མི་དང་ཀྲུང་གོའི་མི་དམངས་ཀྱིས་རིག་གནས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་གསར་པ་ཕྲག་པར་འཁུར་འོས་ལ་འཁུར་ཡང་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་དང་། ལག་ལེན་གྱི་གསར་གཏོད་ཁྲོད་དུ་རིག་གནས་གསར་གཏོད་བྱེད་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཡར་ཐོན་གྱི་ཁྲོད་རིག་གནས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས།
         བརྒྱད། དམངས་འཚོ་འགན་སྲུང་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་གསར་དུ་གཏོད་དགོས།
         མི་སུ་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་གནད་དོན་ནི་སྲིད་ཏང་ཞིག་དང་སྲིད་དབང་ཞིག་གི་ངོ་བོར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པའི་རྡོ་ཀ་ཤུ་ཀ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ཏང་ཡོངས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ཡིད་ལ་འཇགས་པར་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་ནས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་གསར་སྐྲུན་བྱེད་པ་ནི། ང་ཚོའི་ཏང་གི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་འགྱུར་དུ་མེད་པའི་འབད་འཐབ་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན། ངེས་པར་དུ་མི་དམངས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་གནས་སུ་འཇོག་པ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་སྔར་ལས་མང་པོ་སྔར་ལས་དྲང་སྙོམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་དམངས་ཡོངས་ལ་ཕན་ཐོགས་སུ་བཅུག་སྟེ། མི་དམངས་ཡོངས་ཐུན་མོང་ཐོག་ཕྱུག་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་མདུན་དུ་སྐྱོད་དགོས།
         དམངས་འཚོ་འགན་སྲུང་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་ན། མི་དམངས་ཀྱིས་སེམས་ཁུར་ཆེ་ཤོས་བྱེད་པ་དང་། ཆེས་ཐད་ཀ་དང་། ཆེས་དོན་དངོས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་གནད་དོན་དམ་པོར་འཛིན་དགོས་པ་དང་། གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་བྱེད་དགོས་ལ་འཁོས་དཔག་ལའང་བསྟུན་དགོས་ཤིང་། དོན་དག་རེ་རེ་བཞིན་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་བསྒྲུབ་དགོས། མི་རེ་ངོ་རེས་འགན་འཁྲི་སྒྲུབ་ཅིང་། མི་རེ་ངོ་རེས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་ཅིང་། མཐའ་ཚད་བརྟན་སྲུང་དང་། གཙོ་གནད་འབུར་ཐོན། ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་། སྔོན་དཔག་ཁྲིད་སྟོན་བཅས་བྱས་ནས། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་ཞིང་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཚོ་བ་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། ཉིན་བཞིན་ཆེ་རུ་འགྲོ་བའི་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་བསྐོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དྲང་སྙོམས་དྲང་བདེན་ལ་མུ་མཐུད་སྐུལ་སྤེལ་བཏང་སྟེ། ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་བཟང་པོ་ཆགས་པར་བྱས་ནས། མི་དམངས་ལ་ཐོབ་སྣང་སྐྱིད་སྣང་བདེ་སྣང་གསུམ་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་དང་། སྔར་ལས་འགན་སྲུང་། སྔར་ལས་རྒྱུན་མཐུད་བཅས་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས།
          (གཅིག) སློབ་གསོའི་བྱ་གཞག་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་སྔོན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། སློབ་གསོ་སྟོབས་ཆེའི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་པ་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེ་ཡོང་བའི་རྨང་གཞིའི་ལས་གཞི་ཡིན་པས། སློབ་གསོའི་བྱ་གཞག་ངེས་པར་དུ་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་སྔོན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་གནས་སུ་བཞག་སྟེ། སློབ་གསོའི་སྒྱུར་བཅོས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། སློབ་གསོ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཚད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། མི་དམངས་ཡིད་ཚིམ་པའི་སློབ་གསོ་ལེགས་པོ་གཉེར་དགོས། ཏང་གི་སློབ་གསོའི་ཐབས་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་སྤྱོད་ལྡན་པའི་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་རྩ་བའི་ལས་འགན་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ། བྱང་ཚད་སློབ་གསོ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། སློབ་གསོ་འདྲ་སྙོམས་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། སྤྱོད་ཤེས་ལུས་མཛེས་བཞི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་མཁན་དང་ཤུལ་འཛིན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འོས་འགན་སློབ་གསོ་གཞི་གཅིག་ཅན་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འོས་འགན་སློབ་གསོར་མཐོང་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བྱེད་ཅིང་། སློབ་ན་མ་སོན་གོང་གི་སློབ་གསོ་དང་། དམིགས་བསལ་སློབ་གསོ། དྲ་སྦྲེལ་སློབ་གསོ་བཅས་ལེགས་པོ་གཉེར་བ་དང་། མཐོ་འབྲིང་དུས་རིམ་གྱི་སློབ་གསོ་ཁྱབ་གདལ་བཏང་ཐོག བྱིས་པ་མི་རེ་ངོ་རེར་སྤུས་ཚད་ལེགས་པའི་སློབ་གསོ་འདྲ་མཉམ་ལོངས་སྤྱོད་གང་ཐུབ་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས། ལས་རིགས་སློབ་གསོ་དང་གསོ་སྦྱོང་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཐོན་སྐྱེད་དང་སློབ་གསོ་མཉམ་འདྲེས་དང་སློབ་གྲྭ་དང་ཁེ་ལས་མཉམ་ལས་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་དགོས། སློབ་ཆེན་རྩེར་སོན་དང་རིག་ཚན་རྩེར་སོན་གང་མགྱོགས་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་ནས། མཐོ་རིམ་སློབ་གསོ་དོན་སྙིང་ལྡན་པར་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས། སློབ་མའི་རོགས་དངུལ་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསར་ཐོན་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་མང་ཆེ་བས་མཐོ་འབྲིང་དུས་རིམ་གྱི་སློབ་གསོ་དང་ལེན་བྱེད་པ་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གསོ་སྔར་ལས་མང་པོ་མྱོང་དུ་འཇུག་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་སློབ་གསོ་གཉེར་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཚད་ལྡན་བཟོ་དགོས། དགེ་རྒན་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་དང་དར་སྲོལ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། བྱང་ཚད་མཐོ་བའི་དགེ་རྒན་དཔུང་ཁག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱིས་དགེ་རྒན་ལ་གུས་བཀུར་དང་སློབ་གསོར་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པ་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས། རྒྱུན་མཐུད་སློབ་གསོ་ལེགས་པོ་གཉེར་བ་དང་། སློབ་སྦྱོང་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་མགྱོགས་པོ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་ནས་རྒྱལ་དམངས་ཀྱི་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས།
           (གཉིས) ལས་ཞུགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་མི་དམངས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། ལས་ཞུགས་ནི་དམངས་འཚོ་ཆེ་ཤོས་ཡིན། ལས་ཞུགས་སྔོན་ལ་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་དང་ལས་ཞུགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དགེ་མཚན་ལྡན་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས། སྤུས་ཚད་སྔར་ལས་མཐོ་ཞིང་ལས་ཞུགས་སྔར་ལས་མང་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས། ལས་རིགས་ཀྱི་རྩལ་ནུས་གསོ་སྦྱོང་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་ལས་ཞུགས་འགལ་བ་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱེད་པ་དང་། ལས་གཏོད་ཀྱིས་ལས་ཞུགས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུར་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་པའི་ལས་ཞུགས་ཞབས་ཞུ་མཁོ་འདོན་བྱས་ནས། མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་སློབ་མ་སོགས་ན་གཞོན་ཁྱུ་ཚོགས་དང་ཞིང་པ་ལས་མིར་ཐབས་ལམ་མང་པོའི་ཐོག་ནས་ལས་ཞུགས་དང་ལས་སྒོ་གཏོད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ལྡན་པར་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་པར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་སྐྱོན་ཆ་བསལ་ཏེ། མི་ཚང་མར་དཀའ་སྤྱད་ངལ་རྩོལ་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་རང་ངོས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ལྡན་པར་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་དང་། བཟོ་ཚོགས། ཁེ་ལས་བཅས་ཐུན་མོང་དུ་ཞུགས་པའི་གྲོས་མོལ་དང་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། འཆམ་མཐུན་གྱི་ངལ་རྩོལ་འབྲེལ་བ་འཛུགས་དགོས། རྩོལ་བསྟུན་ཐོབ་སྤྲོད་ཀྱི་རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་གནད་ཆེའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བསྟུན་ནས་བགོ་བཤའ་རྒྱག་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ཐོག ཡོང་འབབ་བགོ་བཤའ་རྒྱག་ཚུལ་སྔར་ལས་ལུགས་མཐུན་དང་སྔར་ལས་གོ་རིམ་ལྡན་པར་བྱེད་དགོས། ལས་བརྩོན་ཁྲིམས་སྲུང་ཐོག་ནས་ཕྱུག་པོར་འགྱུར་རྒྱུར་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་པ་དང་། ཡོང་འབབ་འབྲིང་བའི་མི་ཚོགས་རྒྱ་སྐྱེད་པ། ཡོང་འབབ་དམའ་བའི་མིའི་ཡོང་འབབ་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་བ། ཡོང་འབབ་མཐོ་དྲགས་པ་སྙོམས་སྒྲིག ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཡོང་འབབ་གཏན་འགོག་བཅས་བྱེད་དགོས། དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣོན་ཡོང་བ་དང་མཉམ་དུ་གྲོང་མིའི་ཡོང་འབབ་དུས་གཅིག་ཏུ་འཕར་བ་དང་། ངལ་རྩོལ་ཐོན་སྐྱེད་ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་མཉམ་དུ་ངལ་རྩོལ་གྱི་ཐོབ་ཆའང་དུས་གཅིག་ཏུ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། གྲོང་མིའི་ངལ་རྩོལ་ཡོང་འབབ་དང་རྒྱུ་ནོར་རང་བཞིན་གྱི་ཡོང་འབབ་ཀྱི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་དགོས། སྲིད་གཞུང་གིས་བགོ་བཤའ་བསྐྱར་མ་བརྒྱབ་ནས་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་པའི་འགན་ནུས་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་བྱས་ནས། གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་དྲང་སྙོམས་ཅན་དུ་སྐུལ་སྤེལ་གང་མགྱོགས་གཏོང་བ་དང་ཡོང་འབབ་བགོ་བཤའི་ཧེ་བག་ཆུང་དུ་གཏོང་དགོས།
        (གསུམ) སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་གི་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། མཐའ་ཚད་སྐྱོང་བ་དང་། དྲ་སྦྲེལ་ཚགས་དམ་བཟོ་བ། ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་བཅས་ཀྱི་བླང་བྱ་ལྟར། དམངས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད། དབང་ཆ་དང་འགན་འཁྲི་གསལ་བ། འགན་སྲུང་འཚམ་པོ། རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་བང་རིམ་མང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་སྲུང་མ་ལག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཛུགས་ཐུབ་པར་བྱེད་དགོས། དམངས་ཡོངས་འགན་བཅོལ་ནང་ཞུགས་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་བཟོའི་མ་མཐའི་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གྲོང་མིའི་མ་མཐའི་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་གཅིག་གྱུར་གང་མྱུར་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གྲོང་མིའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་མ་མཐའི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་དང་ནད་གཞི་ཆེ་རིགས་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ལས་ཤོར་དང་། ལས་རྨས་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་གྱི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་སྟེགས་བུ་འཛུགས་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་མ་ལག་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱེད་པ་དང་། འཚོ་བའི་འགན་སྲུང་དམའ་ཤོས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གྱི་གཞི་རྩའི་རྒྱལ་ཇུས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས་བུད་མེད་དང་། བྱིས་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོབ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕན་བདེ། གཞན་ཕན་གྱི་བྱ་གཞག སྔོན་ལ་བདེ་འགོད་སོགས་པའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་ཞིང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞིས་ལུས་བྱིས་པ་དང་། བུད་མེད། རྒན་རྒོན་བཅས་བྱམས་སྐྱོང་གི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་སྟེ། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཁམས་གསོའི་ཞབས་ཞུ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། ཁང་པ་ནི་སྡོད་ས་ཡིན་པ་ལས་སྦིར་འཚོང་བྱེད་པ་མིན་པའི་ངེས་གནས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་ཅིང་། བྱེད་པོ་མང་པོས་མཁོ་སྤྲོད་དང་། ཐབས་ལམ་མང་པོས་འགན་སྲུང་། བོགས་ཉོ་མཉམ་འཛིན་བཅས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་ལམ་ལུགས་གང་མྱུར་བཙུགས་ཏེ། དམངས་ཡོངས་ལ་སྡོད་སའི་ཁང་པ་ཡོད་པར་བྱེད་དགོས།
         (བཞི) དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱལ་ཁ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལེན་དགོས། དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར་དང་དབུལ་ཕོངས་ས་ཁུལ་རྒྱལ་ཡོངས་དང་མཉམ་དུ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བསྐྱོད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་ཏང་གི་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་དམ་བཅའ་ཡིན་པས། ཏང་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་བཅས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ། དབུལ་སྐྱོར་གནད་འཁེལ་དང་དབུལ་སྒྲོལ་གནད་འཁེལ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། ཀྲུང་དབྱང་གིས་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་དང་ཞིང་ཆེན་གྱིས་གཙོ་འགན་འཁུར་བ། གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་གིས་དོན་འཁྱོལ་ལ་དམ་འཛིན་བཅས་བྱེད་པའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། ཏང་སྲིད་འགོ་ཁྲིད་གཙོ་བོས་སྤྱི་འགན་འཁུར་བའི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ། དབུལ་སྐྱོར་ཆེན་མོའི་གནས་སྟངས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། དབུལ་སྐྱོར་དེ་བློ་སྐྱོར་རིག་སྐྱོར་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེར་འཛིན་པ། ཤར་རྒྱུད་དང་ནུབ་རྒྱུད་དབུལ་སྐྱོར་མཉམ་ལས་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ། ཧ་ཅང་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པའི་ས་ཁུལ་དུ་དབུལ་སྒྲོལ་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་གནད་དུ་འགག་སྒྲོལ་བཅས་བྱས་ཏེ། 2020ལོར་སླེབས་དུས་རང་རྒྱལ་གྱི་ད་ལྟའི་ཚད་གཞིའི་ཐོག་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར་དབུལ་སྒྲོལ་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ། དབུལ་ཕོངས་རྫོང་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་ཞྭ་མོ་འབུད་པ་དང་། ས་ཁོངས་རང་བཞིན་གྱི་དབུལ་ཕོངས་ཡོངས་རྫོགས་གཙང་སེལ་བྱས་ཏེ། དབུལ་སྒྲོལ་ངོ་མ་དང་། དངོས་འབྲེལ་དབུལ་སྒྲོལ་ཐུབ་པར་བྱེད་དགོས།
         (ལྔ) བདེ་ཐང་ཀྲུང་གོའི་འཐབ་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས། མི་དམངས་བདེ་ཐང་ཡོང་བ་ནི་མི་རིགས་དར་རྒྱས་དང་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་འབྱོར་ལྡན་པའི་མཚོན་རྟགས་གལ་ཆེན་ཡིན་པས། རྒྱལ་དམངས་བདེ་ཐང་གི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་ཕྱོགས་གང་ཅི་དང་དུས་འཁོར་ཧྲིལ་པོར་བདེ་ཐང་གི་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་དགོས། སྨན་དང་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་མ་མཐའི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ལམ་ལུགས་དང་། སྨན་བཅོས་འགན་སྲུང་ལམ་ལུགས། སྤུས་ལེགས་དང་ཕན་གོ་ཆོད་པའི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་བཅས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཛུགས་པ་དང་། དེང་རབས་ཀྱི་སྨན་ཁང་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་དང་མཁོ་ཆོད་སྨན་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། སྨན་ལ་བརྟེན་ནས་སྨན་ཁང་སྐྱོང་ཚུལ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་མེད་པར་བཟོ་བ་དང་། སྨན་རྫས་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་འགན་ལེན་ལམ་ལུགས་ཆ་ཚང་བཟོ་དགོས། སྔོན་འགོག་གཙོ་བོར་འཛིན་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་གཅེས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་འགུལ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་བ་དང་། བདེ་ཐང་དང་ཡ་རབས་ཚུལ་ལྡན་གྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དར་སྤེལ་གཏོང་བ། ནད་གཞི་ཚབས་ཆེན་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་བཅས་བྱེད་དགོས། ཟས་རིགས་བདེ་འཇགས་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། མི་དམངས་ཉེན་མེད་བློ་བདེའི་ངང་ནས་ཟས་རིགས་སྤྱོད་དུ་འཇུག་དགོས། ཀྲུང་ལུགས་དང་ཕྱི་ལུགས་གསོ་དཔྱད་གལ་ཆེ་མཉམ་འཛིན་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ཀྲུང་ལུགས་གསོ་རིག་གི་སྨན་བཅོས་དང་སྨན་རྫས་ལས་དོན་རྒྱུན་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སྨན་ཁང་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས། བདེ་ཐང་གི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། བུ་བཙའི་སྲིད་ཇུས་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཆ་འགྲིག་སྦྲེལ་མཐུད་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འཐབ་ཇུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། མི་འབོར་རྒན་རྒོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཁ་གཏད་གང་ལེགས་འཇལ་བ་དང་། རྒན་གསོ་དང་། རྒན་བརྩི། རྒན་བཀུར་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་པ། སྨན་བཅོས་དང་རྒན་གསོ་ཟུང་འབྲེལ་ཡོང་བ། རྒན་རྒོན་གྱི་ལས་དོན་དང་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།
         (དྲུག) མཉམ་སྐྲུན་མཉམ་བཅོས་མཉམ་རོལ་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་གནས་སྟངས་བསྐྲུན་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་འཛུགས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཏང་ཨུད་ཀྱིས་འགོ་འཁྲིད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གིས་འགན་འཁུར་བ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མཉམ་སྒྲུབ། མང་ཚོགས་ཐེ་ཞུགས། ཁྲིམས་སྐྱོང་གིས་འགན་སྲུང་བཅས་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན། རིག་ནུས་ཅན། ཆེད་ལས་ཅན་བཅས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་བ་སྔོན་འགོག་དང་སེལ་བའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། མི་དམངས་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་བ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་པར་བྱེད་དགོས། བདེ་འཇགས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འདུ་ཤེས་འཆང་བ། ཚེ་སྲོག་བླ་ན་མེད་པ་དང་། བདེ་འཇགས་ཨང་དང་པོའི་བསམ་བློ་དར་སྤེལ་གཏོང་བ། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། བདེ་འཇགས་ངང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། བདེ་འཇགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་ཆེན་པོ་དང་ཚབས་ཆེ་གྲས་བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ། གནོད་འགོག་གེགས་སེལ་རྒུད་སྐྱོབ་ཀྱི་ནུས་པ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱོང་ཉེན་ཟོན་གྱི་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་མ་ལག་གང་མགྱོགས་འཛུགས་པ་དང་། ཆགས་སྲེད་དང་རྒྱན་འཛུགས། དུག་རྫས། ནག་ཚོགས། བསླུ་བྲིད། མགོ་སྐོར་སོགས་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་གསོག་གི་བྱེད་སྤྱོད་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་རྡུང་རྡེག་དང་ཉེས་ཆད་བཅད་དེ། མི་དམངས་ཀྱི་མི་ལུས་དབང་ཆ་དང་། རྒྱུ་ནོར་དབང་ཆ། མི་གཤིས་དབང་ཆ་བཅས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཛུགས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། རང་བརྩི་རང་བཀུར་དང་། ཚུལ་མཐུན་ཞི་ལྷོད། ཧུར་བརྩོན་ཡར་སྐྱེད་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། སྡེ་ཁུལ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ལྟེ་བ་གཞི་རིམ་དུ་སྤོ་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྲིད་གཞུང་གིས་བཅོས་སྐྱོང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སྙོམས་སྒྲིག གྲོང་མིས་རང་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་པའི་མཉམ་འགུལ་བཟང་པོར་འགྱུར་བར་བྱེད་དགོས།
         (བདུན) རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་ནུས་ལྡན་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འགོད་ཀྱི་རྨང་རྡོ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་རྩར་ཐུག་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་དང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། བདེ་འཇགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་གཅིག་གྱུར་གྱིས་བསྒྲུབ་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཐོག་ནས་འགན་སྲུང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། བདེ་འཇགས་ཐད་ཀྱི་ཉེན་ཁར་བག་ཟོན་དང་བཀག་འགོག་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། སིམ་འཛུལ་དང་མགོ་རྟིང་སློག་པ། གཏོར་བརླག་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དང་། དྲག་ཤུགས་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད། མི་རིགས་ཁ་ཕྲལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད། ཆོས་ལུགས་ཐལ་དྲགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་བཅས་ལ་བག་ཟོན་ནན་པོར་བྱེད་པ་དང་རྡུང་རྡེག་དྲག་པོར་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སློབ་གསོར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། ཏང་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་མཉམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས།

【1】  【2】  【3】  【4】  【5】  【6】  【7】  【8】  【9】  【10】