ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པར་ལེན་པ་དང་། “ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི”འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་སྔ་རྗེས་རྒྱུན་མཐུད་ཀྱི་འགག་རྩའི་ལོ་ཞིག་རེད། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས་ན། བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་དབུ་ཁྲིད་འགྱུར་མེད་སྟོབས་ལྡན་འོག མར་ཁེ་སི་ལེ་ཉིན་རིང་ལུགས་དང་། མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དགོངས་པ། ཏེང་ཞའོ་ཕིན་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། “མཚོན་བྱེད་གསུམ”གྱི་དགོངས་དོན་གལ་ཆེན། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལྟ་བ། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཅས་སློབ་སྟོན་དུ་བཟུང་སྟེ། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅུ་དགུ་པ་དང་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་དགོངས་དོན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་དང་། ཏང་གི་གཞི་རྩའི་གཞུང་ལུགས་དང་། གཞི་རྩའི་ལམ་ཕྱོགས། གཞི་རྩའི་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་ལག་བསྟར། ཏང་གི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མཐའ་འཁྱོངས་དང་ཤུགས་སྣོན། བརྟན་པོའི་ངང་ནས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་གཞི་རྩའི་དགོངས་གཞི་རྒྱུན་འཁྱོངས། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས། རང་རྒྱལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་བ་གཙོ་བོའི་འགྱུར་བར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་བཅས་བྱས་ཐོག འཕེལ་རྒྱས་སྤུས་ཚད་མཐོན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་བླང་བྱ་ལྟར། “ཕྱོགས་ལྔ་གཞི་གཅིག”གི་སྤྱིའི་བཀོད་པ་གཅིག་གྱུར་ཐོག་སྐུལ་སྤེལ་དང“ཕྱོགས་ཡོངས་བཞི”ཡི་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་བཀོད་པ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། མཁ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་སྒྱུར་བཅོས་བྱ་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་འཛིན་པ་མཐའ་འཁྱོངས། བརྟན་པོར་འཕར་བ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་སྤེལ། གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག དམངས་འཚོར་ཕན་པ། ཉེན་ཁ་འགོག་པ་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་གཅིག་གྱུར་གྱིས་སྐུལ་སྤེལ། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ལ་སྐུལ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། སྤྱི་ཁོག་སྙོམས་སྒྲིག་གསར་གཏོད་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྤུས་ཚད་འཕོ་འགྱུར་དང་ལས་ཕྱོད་འཕོ་འགྱུར། སྒུལ་ཤུགས་འཕོ་འགྱུར་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཉེན་ཁ་ཚབས་ཆེན་འགོག་སེལ་དང་། གནད་འཕིགས་དབུལ་སྒྲོལ། སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་བཅས་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་འཐབ་འཛིང་ཡག་པོར་བྱེད་པའི་ཐད་གྲུབ་འབྲས་ཏན་ཏིག་ལེན་པ། སྔོན་དཔག་སྣེ་ཁྲིད་དང་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་པ་དང་། དམངས་འཚོར་ཤུགས་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱུན་མཐུད་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་ཡར་སྐུལ་བཅས་བྱེད་དགོས།
རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གནས་བབ་ལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་ན། རང་རྒྱལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་མདུན་དུ་གོ་སྐབས་དང་འགྲན་སློང་མཉམ་དུ་གནས་ཡོད། འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་མུ་མཐུད་སླར་གསོ་ཡོང་རེ་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་བརྟན་པོ་མེད་པ་དང་ངེས་གཏན་མེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་དངོས་ཚན་གཙོ་བོའི་སྲིད་ཇུས་ལེགས་སྒྲིག་དང་དེའི་ཕྱི་མེར་ནུས་སྣང་གི་རྐྱེན་པས་འཕོ་འགྱུར་ཡོང་བ་དང་། སྲུང་སྐྱོབ་རིང་ལུགས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ། ས་ཁུལ་འབྲེལ་ཁོངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཉམས་ཉེན་ཇེ་ཆེར་གྱུར་པ་བཅས་རེད། རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤེལ་སྟངས་སྒྱུར་བ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྲུབ་ཚུལ་བཟང་འགྱུར། འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བརྗེ་སྒྱུར་བཅས་བྱེད་སྒང་གི་འགག་རྩའི་དུས་རིམ་དུ་གནས་ཡོད་པས། ད་དུང་དཀའ་ལས་དང་དཀའ་སྡུག་མང་པོ་མྱོང་དགོས་པ་དང་། སྔོན་དཔག་ཐུབ་པ་དང་སྔོན་དཔག་དཀའ་བའི་ཉམས་ཉེན་གྱི་འགྲན་སློང་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་དགོས། ཀྲུང་གོའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ནི་སྔར་ནས་དཀའ་གནད་འགག་སྒྲོལ་བྱས་ཏེ་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལག་ལེན་ལས་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད། དེང་སྐབས་རང་རྒྱལ་གྱི་དངོས་པོའི་ལག་རྩལ་རྨང་གཞི་སྔར་བས་འཛོམས་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཐོན་ལས་ཀྱི་མ་ལག་ཆ་ཚང་བ། ཚོང་རའི་གཞི་ཁྱོན་ཧ་ཅང་ཆེ་བ། མི་ཤུགས་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ལས་ལམ་གསར་འབྱེད་དང་གསར་གཏོད་འཁྲུག་ཆ་དོད་པ། ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱི་དགེ་མཚན་མངོན་གསལ་དོད་པ་བཅས་ཡིན་པས། འཕེལ་རྒྱས་སྔར་ལས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བ་དང་། སྔར་ལས་ལས་ཆོད་ཆེ་བ། སྔར་ལས་དྲང་སྙོམས་ཆེ་བ། སྔར་ལས་རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ཆ་རྐྱེན་ཡོད།
ད་ལོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱལ་ནང་གི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་6.5%ཡས་མས་འཕར་སྣོན་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་རིན་གོང་འཕར་ཚད་3%ཡས་མས་སུ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ལས་ཞུགས་མི་གྲངས་ཁྲི་1100ཡན་འཕར་བར་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ་ལས་ཀ་ཤོར་ཚད་5.5%ནང་ཚུན་ཚོད་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ཐོ་བཀོད་ལས་ཀ་ཤོར་ཚད་4.5%ནང་ཚུན་ཚོད་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་མིའི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣོན་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་གཅིག་མཚུངས་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། ཕྱིར་གཏོང་ནང་འདྲེན་བརྟན་པོའི་ངང་ནས་ལེགས་པོར་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཏོང་ཡོང་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་དོ་མཉམ་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། རྩིས་གཞི་རེའི་རྒྱལ་ནང་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་གྱི་ནུས་གྲོན་3%ཆག་པར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། སྦགས་བཙོག་དངོས་རིགས་གཙོ་བོ་འབུད་གཏོང་བྱེད་ཚད་བསྟུད་མར་ཆག་པར་བྱེད་རྒྱུ། མཁོ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་སྒྱུར་བཅོས་ལ་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། སྤྱི་ཁོག་འཇའ་ཤིང་སྤྱོད་ཚད་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཉམས་ཉེན་སྣ་ཚོགས་འགོག་ཟོན་གོ་རིམ་ལྡན་ཞིང་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་བྱེད་རྒྱུ།
གོང་གསལ་གྱི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ནི། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པར་ལེན་པའི་དགོས་མཁོར་དམིགས་པས། རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་སྣོན་མགྱོགས་པོ་བྱུང་བའི་དུས་རིམ་ནས་སྤུས་ཀ་ལེགས་པའི་དུས་རིམ་དུ་སྒྱུར་བའི་དོན་དངོས་དང་འཚམ་པ་ཡིན། དཔལ་འབྱོར་གྱི་གཞི་རྩའི་ངོས་དང་ལས་ཞུགས་འགུགས་ནུས་ལ་བལྟས་ཚེ། 6.5%ཡས་མས་འཕར་ཚད་ཀྱིས་ལས་ཞུགས་མང་ཙམ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་ཐུབ་རྒྱུ་རེད། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་ཀ་ཤོར་ཚད་བརྟག་དཔྱད་བྱ་རྒྱུར་ཞིང་པ་ལས་མི་སོགས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་རྒྱུན་སྡོད་མི་འབོར་ཚུད་ཡོད། ད་ལོ་ཐོག་མར་དམིགས་ཚད་འདི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་སྟེ། ལས་ཞུགས་གནས་ཚུལ་སྔར་བས་ཆ་ཚང་མཚོན་པ་དང། འཕེལ་རྒྱས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་བླང་བྱ་སྔར་ལས་གང་ལེགས་མཚོན་པར་བྱེད་རྒྱུ།
ད་ལོར་མུ་མཐུད་ནས་གསར་གཏོད་དང་སྤྱི་ཁོག་སྙོམས་སྒྲིག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། སྤྱི་ཁོག་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་ཚད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཁོག་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱུན་མཐུད་རང་བཞིན་དང་བརྟན་པོའི་རང་བཞིན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ། ནོར་སྲིད་དང་། དངུལ་ལོར། ཐོན་ལས། ས་ཁོངས་སོགས་པའི་སྲིད་ཇུས་མཐུན་སྦྱོར་དང་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནོར་སྲིད་སྲིད་ཇུས་ལེན་ཕྱོགས་མི་འགྱུར་བ་དང་། སྟོབས་འདུས་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ད་ལོར་མཚལ་ཡིག་གི་ཚད་2.6%ལྟར་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་རྩིས་ཡོད་པ་དང་། ན་ནིང་གི་སྔོན་རྩིས་ལས་བརྒྱ་ཆའི་གཞི་གྲངས་0.4ཡིས་དམའ་བ་ཡོད། ནོར་སྲིད་ཀྱི་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་2.38ཡིན། དེའི་ནང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ནོར་སྲིད་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་1.55དང་། ས་གནས་ཀྱི་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་8300ཡིན། མཚལ་ཡིག་གི་ཚད་བཅག་པ་གཙོ་བོ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་ལེགས་པོར་འགྱུར་བ་དང་། ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ལ་རྨང་གཞི་ལྡན་རྐྱེན། སྤྱི་ཁོག་སྙོམས་སྒྲིག་ལ་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བར་སྟོང་ཡང་སྔར་བས་མང་པོ་འཇོག་རྒྱུར་བསམ་གཞིག་བྱས་པ་ཡིན། ད་ལོར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་གཏོང་སྒོ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་21ཡིན་པ་དང་། གཏོང་སྒོའི་གཞི་ཁྱོན་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ། ཀྲུང་དབྱང་གིས་ས་གནས་ལ་སྤྱིར་བཏང་གི་གཏོང་སྤྲོད་སྤོ་སྒྱུར་10.9%འཕར་སྣོན་བྱས་ཏེ། ས་གནས་དང་ཁྱད་པར་དུ་དབུས་ནུབ་ས་ཁུལ་གྱི་ནོར་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཏོང་སྒོའི་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་འགྱུར་བྱས་ཏེ། ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཏོང་སྒོའི་སྤྱི་པའི་རང་བཞིན་དང་། ཀུན་ཕན་རང་བཞིན་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་དང་། འགག་སྒྲོལ་ལས་དོན་ཆེན་པོ་གསུམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། གསར་གཏོད་སྐུལ་སྤེལ་དང་། “ཞིང་གསུམ” དམངས་འཚོ་སོགས་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཟིགས་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ། དེང་སྐབས་ནོར་སྲིད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཇེ་བཟང་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་སྔར་བཞིན་ཟ་མཁས་འཐུང་མཁས་ཀྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། འགན་སྒྲུབ་བབ་ཆགས་དང་། རྒྱས་སྤྲོས་སྤོང་གང་ཐུབ་ཐོག་ནས། སྤྱིར་བཏང་གི་གཏོང་སྒོ་ཚོད་འཛིན་ནན་པོར་བྱས་ཏེ། མ་དངུལ་རྩ་ཆེན་སྔར་ལས་མང་པོ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གཏིང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དུ་སྤྱོད་པ་དང་། ཚེར་མ་ཟུག་དུས་ཀྱི་རྡོག་པའི་དཔེ་ལྟར་དམངས་འཚོར་ཕན་བྱེད་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ།
བརྟན་ཞིང་སྐྱོན་བྲལ་གྱི་དངུལ་ལོར་སྲིད་ཇུས་སྙོམས་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། དམ་ལྷོད་རན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། དངུལ་ལོར་འདོན་སྤྲོད་ཀྱི་སྤྱིའི་འགག་སྒོ་དོ་དམ་ཡག་པོར་བྱེད་པ་དང་། ཁྱབ་ཆེའི་དངུལ་ལོར་M2དང་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་བསྡུ་རུབ་བྱེད་ཁྱོན་ཚུལ་མཐུན་ངང་འཕར་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ངེས་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཚུལ་མཐུན་ཐོག་བརྟན་པོར་སྲུང་སྐྱོང་། མ་དངུལ་ཐད་ཀར་བསྡུ་རུབ་བྱེད་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་རྐང་དབང་གི་མ་དངུལ་བསྡུ་རུབ་ཀྱི་བསྡུར་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ། དངུལ་ལོར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བརྒྱུད་འདྲེན་ཐབས་ལམ་གཤོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གྲབས་དངུལ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཀོལ་སྤྱོད་ཡག་པོར་བྱས་ཏེ། མ་དངུལ་སྔར་ལས་མང་པོ་ཁེ་ལས་ཆུང་ཕྲན་དང་། “ཞིང་གསུམ” དངུལ་ཕོངས་ས་ཁུལ་བཅས་ལ་འཇོག་རྒྱུའི་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ནས། དངོས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་ལ་ཞབས་འདེགས་སྔར་ལས་ལྷག་པར་ཞུ་རྒྱུ།
ད་ལོའི་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པར། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་དང་། བརྟན་པོའི་ངང་ནས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀའི་རྩ་བའི་དགོངས་གཞི་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། བརྟན་པོ་དང་ཡར་རྒྱས་གཉིས་ཧྲིལ་པོ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཐོག གཤམ་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་སྣང་ཆེན་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ། གཅིག་ནས་སྤུས་ཀ་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་རྒྱུ། འཕེལ་རྒྱས་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་གནད་དོན་ཐམས་ཅད་ཐག་གཅོད་པའི་རྨང་གཞི་དང་འགག་རྩ་ཡིན་པས། འཕེལ་རྒྱས་དོ་མི་མཉམ་ཞིང་གང་ལེགས་མ་བྱུང་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གང་ཐུབ་བྱེད་པར། དེང་རབས་ཅན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་དམིགས་ནས། སྤུས་ཀ་ཨང་དང་པོ་དང་། ཕན་འབྲས་སྔོན་གཏོང་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་འགྱུར་རིམ་སྤོར་ལ་ཡར་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུ། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་། ཉེ་རིང་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས། དཔལ་འབྱོར་འཁོར་སྐྱོད་བར་སྟོང་ཚུལ་མཐུན་དུ་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བ་དང་སྤུས་ཚད་ཕན་འབྲས་ཡར་ཐོན་གསུམ་ཕན་ཚུན་ཡར་སྐུལ་ཐོག་མཉམ་དུ་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། གཉིས་ནས་སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ཤུགས་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ནི་དེང་རབས་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་ལས་དབང་སྒྱུར་བའི་འགག་རྩའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་ལ། “ལོ་བརྒྱ་གཉིས”ཀྱི་འབད་འཐབ་དམིགས་འབེན་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་འགག་རྩའི་ཐབས་ཤེས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགོ་ཚུགས་གཞི་གསར་པའི་ཐོག བསམ་བློ་བཅིངས་འགྲོལ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་སྔར་བས་ཟབ་སྤེལ། སྒོ་མོ་སྔར་ལས་ཆེར་འབྱེད་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། མི་དམངས་ཀྱི་གསར་གཏོད་སྙིང་སྟོབས་འདོན་སྤེལ་གང་ཐུབ་དང་། ས་གནས་ཁག་གིས་དོན་དངོས་དང་བསྟུན་ནས། གདོང་ལེན་ཕོད་པ་དང་། ཚོད་ལྟ་ཕོད་པ། མཁྲེགས་སར་གཏུག་ཕོད་བཅས་ཀྱི་བསྔགས་སྐུལ་བྱས་ཏེ། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་མདུན་དུ་སྤེལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། གསུམ་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་འཛུགས་སྐྲུན་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པར་ལེན་པའི་འགག་སྒྲོལ་གྱི་འཐབ་འཛིང་གསུམ་དམ་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། ལས་ཀའི་བསམ་ཕྱོགས་དང་བྱེད་ཐབས་ཞིབ་ཕྲ་ཁག་སོ་སོར་བཏོན་ནས། དུས་ཚོད་ཀྱི་རེའུ་མིག་དང་། ལམ་ཐིག དམིགས་བཀར་གོ་རིམ་བཅས་བསྒྲིགས་ཏེ། ཉམས་ཉེན་དང་རྐྱེན་ངན་འབྱུང་གཞི་ཚོད་འཛིན་ནུས་ལྡན་གྱིས་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་དང་། དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པའི་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་སྤུས་ཀ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་ལེགས་བཅོས་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ང་ཚོས་བསྒྲུབ་བྱའི་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམངས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པས། མི་དམངས་ལྟེ་བར་འཛིན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་བློ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་གཞི་རྩིའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ཤིང་། གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་དང་། རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ནས་མི་དམངས་ཀྱིས་སེམས་ཁུར་ཆེ་ཤོས་བྱེད་པའི་དོན་དག་རེ་རེ་བཞིན་ཐག་གཅོད་ཡག་པོར་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དྲང་སྙོམས་དྲང་བདེན་དང་མི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་རྒྱལ་ཁབ་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་དང་བསྟུན་ནས་ལོ་རེ་ལས་ལོ་རེར་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་རྒྱུ།
གསུམ། 2018ལོའི་སྲིད་གཞུང་ལས་དོན་ལ་བཏོན་པའི་གྲོས་འགོ།
ད་ལོའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ལས་འགན་ཧ་ཅང་ལྗིད་པོ་རེད། ལས་ཀ་བྱེད་རིན་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་ལོ་རྒྱུས་གོ་སྐབས་ཀྱི་དུས་ཡུན་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ལ་ལྟ་རྟོག་དང་། གཙོ་གནད་འབུར་དུ་ཐོན་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས། ལས་དོན་ཁག་ཏན་ཏིག་ངང་ནས་ཡག་པོར་བསྒྲུབ་རྒྱུ།
（གཅིག）མཁོ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་སྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་རྒྱུ། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཤུགས་རྒྱག་ས་དེ་དངོས་གཞིའི་དཔལ་འབྱོར་ཐོག་འཇོག་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། “གསུམ་དོར་གཅིག་གཅོག་གཅིག་གསབ”མུ་མཐུད་དམ་འཛིན་ལེགས་པོར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ལས་ཁུངས་ཁུ་བསྡུ་དང་དཔྱ་ཁྲལ་དང་འགྲོ་གྲོན་ཆག་ཡང་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ཚོང་གཉེར་གྱི་ཁོར་ཡུག་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བཟང་དུ་གཏོང་བ། ཚོང་རའི་བྱེད་པོའི་གསོན་ཤུགས་སྐུལ་སློང་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ།
འགུལ་ནུས་གསར་པ་འཕེལ་རྒྱས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་རྒྱུ། གསར་དར་ཐོན་ལས་མང་འདུས་ཇེ་ཆེ་དང་ཇེ་རྒྱས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། གཞི་གྲངས་ཆེན་པོ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ལས་སྒོ་ལག་ལེན་བསྟར་བ། མི་བཟོས་རིག་སྟོབས་རབས་གསར་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་དང་ཉེར་སྤྱོད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། སྨན་བཅོས་དང་། རྒན་གསོ། སློབ་གསོ། རིག་གནས། ལུས་རྩལ་སོགས་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་མང་པོར“དྲ་སྦྲེལ་+”སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་མྱུར་པོ་གཏོང་རྒྱུ། རིག་ནུས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། རིག་ནུས་ཀྱི་འཚོ་བ་རྒྱ་བསྐྱེད་རྒྱུ། ལག་རྩལ་གསར་པ་དང་། ལས་རྣམ་གསར་པ། དཔེ་དབྱིབས་གསར་པ་བཅས་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་ཏེ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཐོན་ལས་སྒྱུར་བཀོད་དང་རིམ་སྤོར་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་རྒྱུ། གསར་དར་ཐོན་ལས་སྡོམ་རྩིས་རྒྱག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། དྲ་སྦྲེལ་མྱུར་ཚད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་འགྲོ་གྲོན་གཅོག་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། མགྱོགས་ཤིང་ཤོང་ཆེའི་དྲ་སྦྲེལ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཡོངས་ལ་ཁེབས་པར་བྱེད་རྒྱུ། མི་མང་འདུ་འཛོམས་བྱ་ཡུལ་དུ་རིན་མེད་དྲ་འཇུག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་པ། ཁྱིམ་ཚང་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཤོང་ཆེའི་དྲ་སྦྲེལ་དང་ཆེད་སྤྱོད་ཁ་པར་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་རིན་མུ་མཐུད་དེ་གཅོག་རྒྱུ། དྲ་སྦྲེལ“འཁྱམས་མྱུལ”བྱེད་ཚད་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ། སྤོ་སྒུལ་དྲ་སྦྲེལ་བྱེད་ཚད་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ལོ་འཁོར་འདིའི་ནང་ཉུང་མཐར་ཡང་30%ཆག་པར་བྱས་ཏེ། མང་ཚོགས་དང་ཁེ་ལས་ལ་ཕན་ཁེ་ཏན་ཏིག་ཐོབ་ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་དང་། གཞི་གྲངས་ཀྱི་ཀྲུང་གོ་དང་དྲ་རྒྱའི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རོགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ།
གསར་སྐྲུན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྱོང་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ། འདུས་གྲུབ་གློག་ལམ་དང་། སྤོ་སྒུལ་འཕྲིན་སྐྱེལ་རབས་ལྔ་པ། གནམ་གྲུའི་སྒུལ་བྱེད་འཕྲུལ་འཁོར། ནུས་ཁུངས་གསར་པའི་རླངས་འཁོར། རྒྱུ་ཆ་གསར་པ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་། ཞན་ཆའི་སྒྲིག་ཆས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ལས་གྲྭ་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར། རིག་ནུས་བཟོ་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། བཟོ་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་སྦྲེལ་ལས་སྟེགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། “ཀྲུང་གོའི་བཟོ་སྐྲུན་2025ལོའི”དཔེ་སྟོན་ཁུལ་གསར་འཛུགས་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། བཟོ་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཆོག་འཐུས་ལག་འཁྱེར་ཉུང་འཕྲི་ཆེས་ཆེར་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཀར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། སྤུས་ཀ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤེལ་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྔོན་ཐོན་ཆུ་ཚད་དང་དཔེ་བསྡུར་དང་ཚད་ལོན་པར་བྱེད་པ་དང་། བཟོ་བོའི་སྙིང་རུས་དར་སྤེལ་བཏང་ནས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་དང་། རྩལ་ནུས་རྣམ་པ། གསར་གཏོད་རྣམ་པ་བཅས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་པའི་དཔུང་ཁག་ཆེན་པོ་བསྐྲུན་ཏེ་ཀྲུང་གོས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྤུས་ཀར་གསར་བརྗེ་ཐེངས་ཤིག་བྱེད་རྒྱུ།
ཕན་མེད་མཁོ་སྤྲོད་མུ་མཐུད་དེ་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ། ཚོང་ར་ཅན་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་པ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། སྤུས་ཀ བདེ་འཇགས་སོགས་པའི་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་ཚད་གཞི་ལག་བསྟར་ནན་པོར་བྱེད་པ། ཐོན་ནུས་ལྷག་ཐལ་ཤོར་བ་སེལ་རྒྱུ་དང་། ཐོན་ནུས་རྗེས་ལུས་འདོར་རྒྱུ། ད་ལོར་ཡང་བསྐྱར་ངར་ལྕགས་ཐོན་ནུས་ཏུན་ཁྲི་3000ཡས་མས་ཉུང་འཕྲི་བྱེད་རྒྱུ་དང་། རྡོ་སོལ་ཐོན་ནུས་ཏུན་དུང་ཕྱུར་1.5ཡས་མས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ། རྡོ་སོལ་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་ཚད་གཞི་མ་ལོན་པ་སྟོང་ཝ་ཁྲི་30མན་འདོར་རྒྱུ་དང་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ། “བེམ་རོ་ལྟ་བུའི་ཁེ་ལས”མ་རྩ་བརྡིབས་རིགས་ཞིབ་རྩིས་དང་བསྐྱར་སྒྲིག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། ལས་བཟོ་པ་བཀོད་སྒྲིག་དང་བུ་ལོན་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོར་བྱེད་རྒྱུ། ཕན་མེད་མཁོ་སྤྲོད་ཉུང་འཕྲི་བྱས་ཏེ། ཕན་འབྲས་གསར་པ་ཐོན་ཐུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ།
“གློད་སྡོམ་ཞབས་ཞུ”གསུམ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ། ཚོང་རར་ཞུགས་འཐུས་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་གསལ་ཐོའི་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ། རྒྱལ་ཡོངས་སུ“དཔང་ཡིག་དང་ལག་ཁྱེར་ལོགས་སུ་འབྱེད་པའི”སྒྱུར་བཅོས་ཁྱབ་སྤེལ་གྱི་གཙོ་གནད་ནི་ལག་ཁྱེར་རག་རྗེས་དཔང་ཡིག་ཉུང་འཕྲི་བྱས་ཏེ། ལག་ཁྱེར་སྣ་ཚོགས་ཉུང་འཕྲི་ཐུབ་རིགས་ཉུང་འཕྲི་དང་། ཟླ་སྒྲིལ་ཐུབ་རིགས་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་སྟེ། ཁེ་ལས་འཛུགས་གཉེར་གྱི་དུས་ཡུན་ཇེ་ཐུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། ཚོང་རྟགས་ཐོ་འགོད་ཀྱི་དུས་འཁོར་ཇེ་ཐུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ཨར་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཞིབ་མཆན་ཞུ་ཡུན་ད་དུང་ཕྱེད་ཀ་ཉུང་འཕྲི་བྱེད་རྒྱུ། “སྐབས་བསྟུན་གཉིས་དང་ཡོངས་བསྒྲགས་གཅིག”གི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། རྫུན་ལྷད་ཞན་གསུམ་འཕེལ་དུ་གཏན་ནས་མི་འཇུག་པ་དང་། ཁྲིམས་བསྟར་མཁན་ལ་བཟའ་འཁྱེར་བཀག་ལེན་བྱེད་དུ་གཏན་ནས་འཇུག་རྒྱུ་མིན། “དྲ་སྦྲེལ+སྲིད་དོན་ཞབས་ཞུ”སྐུལ་སྤེལ་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས། དོན་དག་སྔར་ལས་མང་པོ་ཞིག་དྲ་སྦྲེལ་ཐོག་ཏུ་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་བྱས་ཏེ། ངེས་པར་དུ་ཡུལ་དངོས་སུ་བསྐྱོད་ནས་སྒྲུབ་དགོས་རིགས་ཀྱང“སྒོ་གཅིག་རང་ལས་འཛུལ་མི་དགོས་པ”དང་། “མང་ནའང་ཐེངས་མ་གཅིག་ལས་སྐྱོད་མི་དགོས་པའི”བརྩོན་ལེན་ཐུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་དོན་ཞབས་ཞུ་ཚད་ལྡན་ཅན་ཡོང་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ། ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱི་ཁྲིམས་བསྟར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེན་བཏང་ནས། སྣེ་མང་དང་རིམ་མང་གིས་ཁྲིམས་བསྟར་བསྐྱར་ཟློས་བྱེད་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་གི་ཆ་འཕྲིན་མ་ལག་ཕན་ཚུན་སྦྲེལ་མཐུད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས། ཆ་འཕྲིན་མེད་པའི་ཁེར་ཆགས་གླིང་དང་སྦྲེལ་མཐུད་ཐུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ། མང་ཚོགས་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་ལས་གཉེར་དཔང་ཡིག་སྣ་ཚོགས་གཙང་བཤེར་བྱས་ཏེ། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཞི་འཛིན་ས་མེད་རིགས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ། གཉེར་སྐྱོང་དང་ཚོང་ལས་ཁོར་ཡུག་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་ཤུགས་བཅིངས་འགྲོལ་གཏོང་བ་དང་། འགྲན་ནུས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་ཡིན་པས། འགོག་རྐྱེན་སེལ་བ་དང་། དཀའ་རྙོག་སེལ་བ། བདེ་ལམ་སྐྲུན་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཚོང་རའི་བྱེད་པོར་གསོན་ཤུགས་བསྣན་ཏེ་མང་ཚོགས་ལ་སྟབས་བདེ་བསྐྲུན་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་འཁུར་པོ་ཇེ་ཡང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། གནས་ཐང་འཕར་ཁྲལ་སྒྱུར་བཅོས་འཐུས་ཚང་བྱེད་པར། རིམ་གསུམ་རིམ་གཉིས་སུ་སྒྲིལ་བའི་ཁ་ཕྱོགས་ལྟར་ཁྲལ་ཚད་མཐོ་དམའ་སྙོམས་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། བཟོ་སྐྲུན་ལས་རིགས་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་སོགས་པའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྲལ་ཚད་གཙོ་གནད་དུ་གཅོག་རྒྱུ་དང་། གཞི་ཁྱོན་ཆུང་བའི་ཁྲལ་འཇལ་མཁན་གྱི་ལོ་རེའི་ཕྱིར་འཚོང་གྲངས་འབོར་ཚད་གཞི་ཇེ་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ། ཐོབ་ཁྲལ་གྱི་ཕྱེད་ཀ་གཅོག་པའི་གཟིགས་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཁེ་ལས་ཆུང་ཕྲན་གྱི་གཞི་ཁྱོན་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཡོ་བྱད་དང་སྒྲིག་ཆས་གསར་པ་ཉོ་བའི་ཁྲལ་གོང་འཐེན་ཆའི་ཚད་གཞི་ཇེ་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁོངས་ཕྱིའི་ཐོབ་ཁྲལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་འཕྲི་གཅོག་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་རྒྱུ། དངོས་ཟོག་འགྲེམས་སྐྱེལ་ཁེ་ལས་ཀྱི་མཛོད་ཁང་ས་ཆ་སྤྱོད་པར་དཔྱ་ཁྲལ་བསྡུ་བའི་གཟིགས་སྐྱོང་བྱེད་ཁོངས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ཁེ་ལས་བསྐྱར་སྒྲིག་གི་ས་ཆའི་གནས་ཐང་འཕར་ཁྲལ་དང་། གན་ཁྲལ་སོགས་དུས་ཆད་ཐིམས་པའི་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ། ལོ་ཧྲིལ་པོར་ཁེ་ལས་དང་སྒེར་པར་ཡང་བསྐྱར་དཔྱ་ཁྲལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་8000ཉུང་འཕྲི་བྱས་ཏེ། དངོས་གཞིའི་དཔལ་འབྱོར་ཚུལ་སྒྱུར་རིམ་སྤོར་ལ་ཡར་སྐུལ་དང་། ཚོང་རའི་གསོན་ཤུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གསར་གཏོད་ནུས་པ་སྐུལ་སློང་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ།
ཁེ་ལས་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་མིན་པའི་འཁུར་པོ་ཇེ་ཡང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། སྲིད་འཛིན་གྱི་བྱ་ལས་རང་བཞིན་གྱི་འགྲོ་གྲོན་བསྡུ་རིགས་སྔར་བས་གཙང་བཤེར་དང་ཚད་ལྡན་བཟོ་བ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཐེབས་རྩ་བསྡུ་བའི་ཚད་གཞི་ཁག་གཅིག་གཅོག་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱི“འགན་བཅོལ་ལྔ་དང་གསོག་དངུལ་གཅིག”གི་དངུལ་སྤྲོད་བསྡུར་ཚད་དུས་རིམ་རང་བཞིན་ལྟར་མུ་མཐུད་གཅོག་རྒྱུ། གློག་དྲའི་ལྷུ་ཚིགས་ཀྱི་དངུལ་བསྡུ་དང་འདྲེན་སྦྱོར་གློག་རིན་བཅག་ནས། བཟོ་ཚོང་ལས་རིགས་སྤྱིར་བཏང་པའི་གློག་རིན་ཆ་སྙོམས་10%གཅོག་རྒྱུ། རིན་དངུལ་བསྡུ་བའི་གཞུང་ལམ་གྱི་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ལམ་རིན་དང་ཟམ་རིན་གཅོག་རྒྱུ། བར་སྨྱན་ཞབས་ཞུའི་རིན་དངུལ་གཙང་བཤེར་དག་ཐེར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ལོ་ཧྲིལ་པོར་ཚོང་རའི་བྱེད་པོར་དཔྱ་ཁྲལ་མིན་པའི་འཁུར་པོ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3000ལྷག་ཙམ་ཇེ་ཡང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ལུགས་མཐུན་མིན་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མེད་པར་བཟོ་བ་དང་། མཐོ་དྲགས་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཅོག་ཐུབ་པར་བྱས་ཏེ། ཁེ་ལས་ལ་རྡོག་ཁྲེས་ཕབ་ནས་ལས་སུ་འཇུག་པ་དང་། སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དུ་འཇུག་རྒྱུ།
（གཉིས）གསར་གཏོད་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ། འཛམ་གླིང་གི་ཚན་རྩལ་གསར་བརྗེའི་རེས་སྐོར་གསར་པ་དང་ཐོན་ལས་འཕོ་འགྱུར་གྱི་གནས་བབ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ། གསར་གཏོད་སྐུལ་སྤེལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གསར་གཏོད་བྱེད་ཤུགས་དང་འགྲན་རྩོད་བྱེད་ཤུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསར་གཏོད་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། རྨང་གཞིའི་ཞིབ་འཇུག་དང་བཀོལ་སྤྱོད་རྨང་གཞིའི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་ཁག་གཅིག་འགོ་བརྩམས་ནས། ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚོད་ལྟ་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་ཚན་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་བརྩམ་རྒྱུ་དང་། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ ཁེ་ལས་བཅས་མཉམ་འདྲེས་ཀྱིས་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། གསར་གཏོད་དངོས་བསྒྱུར་བཀོལ་སྤྱོད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚན་རྩལ་འཇོག་བྱ་དམངས་འཚོའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཕྱོགས་ཆ་ལྡན་པར་བྱས་ཏེ། སྨུག་རྡུལ་བཅོས་སྐྱོང་དང་། སྐྲན་ནད་སོགས་པའི་ནད་རིགས་ལྗིད་པོ་འགོག་བཅོས་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཐོག ཚན་རྩལ་གྱིས་མི་དམངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ཐུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ།
གསར་གཏོད་སྐུལ་ལྕག་གི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། ཚན་རྩལ་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་དང་། གྲུབ་འབྲས་དང་ཕན་ནུས་ལ་གདེང་འཇོག་བྱེད་པ་དེ་བརྒྱུད་རིམ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་ནས་གྲུབ་འབྲས་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ།
【1】
【2】
【3】
【4】
【5】
【6】
