དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཁྲོད་དུ་དཀའ་ངལ་དང་གནད་དོན་མི་ཉུང་བ་གནས་ཡོད་པའང་ང་ཚོས་རིག་པ་དྭངས་གསལ་གྱིས་ཤེས་བཞིན་ཡོད་དེ། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་གཏིང་གི་སྒུལ་ཤུགས་སྔར་བཞིན་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ལས་རིགས་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཐོན་ནུས་ལྷག་ཚབས་ཆེ་བ། ཁེ་ལས་འགའ་ཞིག་གི་ཐོན་སྐྱེད་གཉེར་སྐྱོང་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཙམ་ཡོད་པ། ས་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་ཚུལ་ཁ་ཐོར་ཡིན་པ། ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཏོང་ཡོང་འགལ་བ་ཆེ་ཙམ་ཡོད་པ། དཔལ་འབྱོར་དངུལ་རྩའི་ཉམས་ཉེན་འབྱུང་གཞིར་སྣང་ཆུང་བྱེད་མི་རུང་བཅས་རེད། ཁོར་ཡུག་སྦགས་བཙོག་གི་གནས་བབ་སྔར་བཞིན་ཛ་དྲག་ཆེ་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་སུ་སྨུག་རྡུལ་ཚབས་ཆེན་ཡང་ཡང་ཐོན་པས། བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སྡོད་ཁང་དང་། སློབ་གསོ། སྨན་བཅོས། རྒན་གསོ། ཟས་རིགས་དང་སྨན་རྫས་ཉེན་མེད། ཡོང་སྒོ་བགོ་བཤའ་སོགས་པའི་ཐད་ལའང་མི་དམངས་མང་ཚོགས་མ་མོས་ས་ད་དུང་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། རྡོ་སོལ་དང་། ཨར་ལས། འགྲིམ་འགྲུལ་སོགས་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་འགའ་ཞིག་ཐོན་པ་ནི་བློ་ཕམ་རུང་བ་རེད། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ལ་མི་འདང་བའི་ཆ་ཡོད་པ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་ཁ་ཤས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་མེད་དེ། ཁེ་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་འགྲོ་གྲོན་བསྡུ་གྲངས་མང་བ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་དཀའ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྔར་བཞིན་མངོན་གསལ་དོད་པ། སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་བསྟར་ཁྲོད་དུ་ཚད་དང་མི་མཐུན་པ་དང་། དྲང་བདེན་མིན་པ། ཚུལ་མིན་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་ལྷག་ཡོད་ཅིང་། ལས་བྱེད་པ་ཉུང་ཤས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་སྒྱིད་ལུག་དང་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཁག་འགན་དཀྲི་རེས་བྱེད་པ། ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་གཅིག་ཏུ་རུལ་སུངས་ཀྱི་གནད་དོན་རྟག་ཏུ་ཐོན་གྱི་ཡོད། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་འགྲན་སློང་ལ་ཐད་ཀར་ཕྱོགས་པ་དང་། འགན་འཁུར་ཕོད་པར་བྱས་ཏེ། ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་བཏོན་ནས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ཡག་པོར་སྒྲུབ་སྟེ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལས་འགན་ལ་ངོ་མི་གནོང་བ་དང་། མི་དམངས་ཀྱི་མངག་བཅོལ་གལ་ཆེན་སྟོང་ཟད་དུ་མི་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
གཉིས། 2017ལོའི་ལས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག
ད་ལོར་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པ་སྐོང་འཚོག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པས། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་ཁྲོད་དུ་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ལྡན་པའི་ལོ་ཞིག་རེད། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པར། བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་དབུ་ཁྲིད་འོག ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རླབས་ཆེན་དར་ཆ་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་ནས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅོ་བརྒྱད་པ་དང་། སྐབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ། ལྔ་པ། དྲུག་པ་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། ཏེང་ཞའོ་ཕིང་གི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། “མཚོན་བྱེད་གསུམ”གྱི་དགོངས་དོན་གལ་ཆེན། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་གོང་འཕེལ་ལྟ་བ་བཅས་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱས་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་ཀྱི་དགོངས་དོན་གལ་ཆེན་རབ་དང་རིམ་པ་དང་། རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་དང་། བསམ་བློ་གསར་པ། འཐབ་ཇུས་གསར་པ་བཅས་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཐོག “གནས་ལྔ་གཞི་གཅིག”གི་སྤྱིའི་བཀོད་སྒྲིག་ལ་གཅིག་གྱུར་ཐོག་སྐུལ་འདེད་དང་“ཕྱོགས་ཡོངས་བཞིའི”འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། བརྟན་པོའི་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀའི་དགོངས་གཞི་གཙོ་བོ་མཐའ་འཁྱོངས། གོང་སྤེལ་གྱི་ལྟ་བ་གསར་པ་བརྟན་པོར་འཆང་བ་དང་དོན་འཁྱོལ་མཐར་ཕྱིན། དཔལ་འབྱོར་གོང་སྤེལ་གྱི་རྒྱུན་རྣམ་གསར་པ་དམ་འཛིན་དང་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པར་འཚམ་པ། གོང་སྤེལ་གྱི་སྤུས་ཚད་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་ལྟེ་བར་འཛིན་པ་མཐའ་འཁྱོངས། སྤྱི་ཁོག་སྲིད་ཇུས་བརྟན་པོ་དང་། ཐོན་ལས་སྲིད་ཇུས་གནད་འཁེལ། ཕྲ་མཐོང་གི་སྲིད་ཇུས་འཁྲུག་པོ། སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་ལ་གནས་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་འདེགས་སྐྱོར་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་རིག་ལམ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། མཁོ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་འཛིན་པ་དང་། སྤྱིའི་དགོས་མཁོ་ཆེ་རུ་འཚམ་པོར་གཏོང་བ། སྔོན་དཔག་གི་ཁྲིད་སྟོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ། གསར་གཏོད་སྐུལ་སྤེལ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། འཕར་སྣོན་བརྟན་པོ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད། གྲུལ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག དམངས་འཚོར་ཕན་པ། ཉེན་ཁ་འགོག་པ་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡག་པོར་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། དཔལ་འབྱོར་བརྟན་ཞིང་སྐྱོན་བྲལ་ངང་གོང་འཕེལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། གྲུབ་འབྲས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བརྟེན་ནས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་སྐོང་འཚོག་བྱེད་པར་བསུ་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གནས་བབ་ལ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ཚེ། ང་ཚོས་རྙོག་འཛིང་སྔར་ལས་ཆེ་བའི་གནས་བབ་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་གྲ་སྒྲིག་གང་ལེགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་ཚད་ཞན་པའི་གནས་བབ་སྔར་བཞིན་རྒྱུན་མཐུད་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། “གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་ལས་ལྡོག་པའི”བསམ་རྒྱུན་དང་སྲུང་སྐྱོང་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལྷུང་ཐོན་འགོ་ཚུགས་པ། དཔལ་འབྱོར་དངོས་ཚན་གཙོ་བོའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དང་ཕྱིར་འཛིར་ནུས་སྣང་འགྱུར་གཞི་ཆེ་བ་དང་། བརྟན་ལྷིང་མིན་པ་དང་ངེས་གཏན་མིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མངོན་གསལ་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། རང་རྒྱལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ནི་འགག་སྒྲོལ་རྙོག་སེལ་གྱི་འགག་རྩའི་དུས་རིམ་དུ་སླེབས་ཡོད་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་འཁོར་སྐྱོད་ལ་འགལ་བ་དང་གནད་དོན་འབུར་ཐོན་མི་ཉུང་བ་གནས་ཡོད་པས། དཀའ་ངལ་ལ་སྣང་ཆུང་བྱེད་མི་རུང་ལ། བློ་གདེང་ལའང་གཡོ་འགུལ་ཐེབས་མི་རུང་། རང་རྒྱལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྨང་གཞི་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་། མི་ཤུགས་ཐོན་ཁུངས་འདང་ངེས་ཡིན་ཞིང་། ཚོང་རའི་གཞི་ཁྱོན་གཏོས་ཆེ་བ་དང་། ཐོན་ལས་ཆ་འགྲིག་ཏུ་འཛོམས་པ། ཚན་རྩལ་ཡར་ཐོན་མྱུར་བ། རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་འདེགས་སྐྱོར་གྱི་ཆ་རྐྱེན་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། སྤྱི་ཁོག་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་པར་གསར་དུ་གཏོད་ཐབས་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་གྲབས་འཇོག་མང་པོ་བྱས་ཡོད། ཏང་གི་ཞུམ་མེད་དབུ་ཁྲིད་ལྡན་པ་དང་། ཏང་གི་གཞི་རྩའི་ལམ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་དུ་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཟད་མཐའ་མེད་པའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་ནུས་པར་བརྟེན་པ། མི་ཁྲི་སེམས་གཅིག་དང་ནུས་ཤུགས་གང་ཡོད་ཀྱིས་འབད་འཐབ་བྱས་ཕྱིན། རང་རྒྱལ་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་འོད་སྟོང་འབར་བའི་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་གཏོད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
ད་ལོའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱལ་ནང་གི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་6.5%ཡས་མས་འཕར་བར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ལས་ཀ་དངོས་ཀྱི་ནང་གྲུབ་འབྲས་དེ་བས་ཡག་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་རྒྱུ། གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་རིན་གོང་འཕར་ཚད་3%ཡས་མས་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ལས་ཀར་ཞུགས་མི་ཁྲི་1100ཡན་འཕར་བ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ལས་ཤོར་ཐོ་འགོད་བྱེད་ཚད་4.5%ནང་ཚུན་ཚོད་འཛིན། ཕྱིར་གཏོང་ནང་འདྲེན་བསྐྱར་བརྟན་བཟང་འགྱུར་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཏོང་ཡོང་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་དོ་མཉམ་ཡོང་བ། གྲོང་མིའི་ཡོང་སྒོ་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་རྩ་བའི་ཆ་ནས་དོ་མཉམ་པ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། རྩིས་གཞི་རེའི་རྒྱལ་ནང་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་བསྡོམས་འབོར་གྱི་ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་3.4%ཡན་ཆག་པ་དང་། སྦགས་བཙོག་དངོས་རིགས་གཙོ་བོ་འབུད་ཚད་མུ་མཐུད་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ།
ད་ལོའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་ནི། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་དོན་དངོས་དང་མཐུན་པས། སྔོན་དཔག་གི་སྣེ་ཁྲིད་དང་བརྟན་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ལ། འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྲུན་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་རྒྱུར་ཡང་ཕན་ཐོགས་ཡོད། བརྟན་པོའི་ངང་གོང་འཕེལ་ཡོང་བའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ལས་ཞུགས་འགན་ལེན་དང་དམངས་འཚོར་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། ད་ལོའི་ལས་ཞུགས་གནོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད་པས། ལས་ཞུགས་སྔོན་འཛིན་གྱི་འཐབ་ཇུས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ལས་ཞུགས་སྲིད་ཇུས་སྔར་ལས་དགེ་མཚན་ཆེ་བ་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་གསར་འཕར་ལས་ཞུགས་ཀྱི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་ན་ནིང་ལས་མི་ཁྲི་100འཕར་སྣོན་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པས། ལས་ཞུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སྟོན་ལ་སྔར་བས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་ཚུལ་འབུར་དུ་ཐོན་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་གྱི་གཞི་རྩའི་ངོས་དང་ལས་ཞུགས་འགུགས་ནུས་ལ་བལྟས་ཚེ། དམིགས་ཚད་འདི་ནི་འབད་འཐབ་བྱེད་པར་བརྟེན་ཕྱིན་མངོན་འགྱུར་ཐུབ་རྒྱུ་རེད།
ད་ལོར་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནོར་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དང་བརྟན་ཅིང་སྐྱོན་བྲལ་གྱི་དངུལ་ལོར་སྲིད་ཇུས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། བར་ཁོངས་སྙོམས་སྒྲིག་གི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ཁ་ཕྱོགས་གཏན་འཁེལ་གྱི་སྙོམས་སྒྲིག་དང་སྐབས་བསྟུན་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། སྔོན་དཔག་རང་བཞིན་དང་། གནད་འཁེལ་རང་བཞིན། ཕན་ཆོད་རང་བཞིན་བཅས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། འཛད་སྤྱོད་དང་། དངུལ་འཇོག ས་ཁོངས། ཐོན་ལས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་བ་སོགས་པའི་སྲིད་ཇུས་གཙོ་གནད་དུ་མཐུན་སྦྱོར་གཞོགས་འདེགས་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱུགས་ཚུལ་མཐུན་གྱི་བར་ཁོངས་སུ་བྱེད་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་རྒྱུ།
ནོར་སྲིད་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་ནུས་པ་སྔར་ལས་ཆེན་པོ་ཐོན་པར་བྱེད་རྒྱུ། ད་ལོར་ཆད་གྲངས་མཚལ་ཡིག་3%གྱི་ཚད་ལྟར་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་རྩིས་ཡོད་ཅིང་། ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཆད་གྲངས་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་2.38ཟིན་པར་བྱ་རྒྱུ་དེ། ན་ནིང་ལས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་2000སྤར་ཡོད། དེའི་ཁྲོད་ནས། ཀྲུང་དབྱང་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཆད་གྲངས་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་1.55དང་། ས་གནས་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཆད་གྲངས་མཚལ་ཡིག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་8300བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་རེད། ས་གནས་ཀྱི་ཆེད་དམིགས་བུན་འཛིན་སྒོར་དུང་ཕྱུར་8000བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བརྗེ་ལེན་བུན་འཛིན་མུ་མཐུད་འགྲེམ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལོ་ཆད་གྲངས་མཚལ་ཡིག་གི་ཚད་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་མིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ཁྲལ་གྲོན་གཉིས་སྔར་ལས་ལྷག་པར་གཅོག་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། ལོ་ཧྲིལ་པོར་མུ་མཐུད་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཁྲལ་འཁྲི་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3500ཡས་མས་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཁེ་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་2000ཙམ་ཟིན་པ་བསྡུས་ནས། ཚོང་རའི་བྱེད་པོར་མིག་མཐོང་གཟུགས་གྲུབ་ཀྱི་མྱོང་ཚོར་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ། ནོར་སྲིད་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་བཀོད་སྒྲིག་ནི་གཙོ་གནད་འབུར་ཐོན་དང་། འགན་ལེན་དང་གནོན་ཤུགས་ཟུང་ལྡན་དགོས་ཤིང་། ཞན་ཆ་གསབ་ཤུགས་དང་དམངས་འཚོར་ཕན་པར་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ།
ས་གནས་ཀྱི་སྤྱིར་བཏང་རང་བཞིན་གྱི་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་ཚད་9.5%འཕར་སྣོན་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། གཙོ་བོ་དོ་མཉམ་རང་བཞིན་གྱི་སྤོ་སྒྱུར་གཏོང་སྤྲོད་དང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་ས་ཁུལ་གྱི་ནོར་ཤུགས་ཁ་གསབ་ཏུ་སྣོན་རྒྱུ་ཡིན། གཙོ་གནད་མིན་པའི་གཏོང་སྒོ་གཅོག་རྒྱུ་དང་། ལས་འབྲས་ཞན་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྔོན་རྩིས་བཀོད་སྒྲིག་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། རིམ་ཁག་སྲིད་གཞུང་གིས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་མཁས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ཀྲུང་དབྱང་གི་ཚན་པས་སྣེ་ཁྲིད་དེ། ཚང་མས་སྤྱིར་བཏང་རང་བཞིན་གྱི་གཏོང་སྒོ་5%ལས་མི་ཉུང་བའི་སྒོ་ནས་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། “གཞུང་གྲོན་ཁག་གསུམ”མང་དུ་རྩ་བ་ནས་བཏང་མི་ཆོག་ཅིང་། མ་དངུལ་གང་མང་གྲོན་ཆུང་བྱས་ཏེ་ཁྲལ་གྲོན་གཉིས་གཅོག་བྱེད་དུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དང་། གྲོན་ཆུང་དམངས་ཕྱུག་གི་གནད་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
དངུལ་ལོར་སྲིད་ཇུས་བརྟན་ཞིང་འཚམ་པོ་ཡོང་བ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ། ད་ལོ་ཁྱབ་ཆེའི་དངུལ་ལོར་M2དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དངུལ་བསྡུའི་འབོར་ཚད་ལྷག་གྲངས་གཉིས་ཀ་སྔོན་དཔག་ལྟར་ན་12%ཡས་མས་འཕར་བར་བྱེད་རྒྱུ། དངུལ་ལོར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་ཡག་པོར་སྤྱད་ནས། འཁོར་རྒྱུག་རང་བཞིན་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་བརྟན་སྲུང་དང་། ཚོང་རའི་སྐྱེད་ཚད་ལ་ཁྲིད་སྟོན་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ། བརྒྱུད་ཁྲིད་ལམ་སྲོལ་གཤོང་བ། དངུལ་རྩའི་ཐོན་ཁུངས་དེ་བས་མང་པོ་དངོས་གཞིའི་དཔལ་འབྱོར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་རྒྱུག་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ“ཞིང་གསུམ”དང་ཁེ་ལས་ཆུང་ཕྲན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ། དངུལ་བརྗེས་ཚོང་ར་ཅན་དུ་སྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པའི་ཁ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་ལོར་མ་ལག་ཁྲོད་ཀྱི་མི་དམངས་ཤོག་སྒོར་གྱི་གནས་བབ་བརྟན་པོར་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
ད་ལོའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པར། གཤམ་གསལ་ཕྱོགས་ཁག་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཏེ། གཅིག་ནས་བརྟན་པོའི་ངང་ནས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀའི་སྤྱིའི་དགོངས་གཞི་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་དང་། འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ངེས་ཤུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ། བརྟན་པོ་ནི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཐུག་པས། བརྟན་པོའི་ངང་ནས་འཕར་སྣོན་དང་། ལས་ཞུགས་འགན་ལེན། ཉམས་ཉེན་སྔོན་འགོག་བཅས་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ་དང་། དངུལ་རྩ་བདེ་འཇགས་དང་། དམངས་འཚོ་འགན་སྲུང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་སོགས་པའི་གཞི་ཐིག་སྲུང་ནས། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་པོ་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བ་འགན་ལེན་བྱེད་རྒྱུ། བརྟན་པོའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་ཡར་རྒྱས་བརྩོན་ལེན་ཕོད་པར་བྱས་ཏེ། སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་དང་། གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། “གཉའ་རུས་མཁྲེགས་པོ”གཅོག་ནུས་པར་བྱས་ཏེ། འགག་རྩའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་ལེན་པར་བརྩོན་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་ནས་མཁོ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ། འདོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་བཅོས་བྱེད་རྒྱུ་ངེས་པར་འབད་འཐབ་བྱེད་ཡུལ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། ལས་ཁུངས་ཁུ་བསྡུ་དང་དཔྱ་ཁྲལ་ཡང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཚོང་རར་བཙུད་འཐུས་ལྷུག་གཏོང་། གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས། ཕྲ་མཐོང་གི་བྱེད་པོའི་གསོན་ཤུགས་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ནས། ཕན་མེད་མཁོ་སྤྲོད་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དང་ཕན་འབྲས་ཐོན་པའི་མཁོ་སྤྲོད་རྒྱ་ཆེར་བཏང་སྟེ། དགོས་མཁོར་འཚམ་པ་དང་ཁྲིད་སྟོན་སྔར་ལས་ལྷག་པ་བྱེད་རྒྱུ་འདི་ནི་འབུ་ཐུམ་ཕྱི་ལེབ་ལ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཚུལ་སྒྱུར་རིམ་སྤོར་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཡིན་ཞིང་། རེ་བས་ཁེངས་ཤིང་དཀའ་སྡུག་ཀྱང་ཆེ་བ་དང་། དགོས་གཏུག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ་རྙོག་འཛིང་དང་དཀའ་ཚེགས་ཀྱང་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། ཞུམ་མེད་མདུན་དུ་སྐྱོད་དེ་བློ་ཐག་རྦད་བཅད་ཀྱིས་འགག་གནད་འདི་སྒྲོལ་རྒྱུ་ཡིན། གསུམ་ནས་སྤྱིའི་དགོས་མཁོ་འཚམ་པོར་བསྐྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད་ཕན་འབྲས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། རང་རྒྱལ་གྱི་ནང་མཁོའི་གཏིང་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེ་བས། ནང་མཁོ་རྒྱ་བསྐྱེད་པའི་དགོས་གལ་ཆེ་ལ་འགྲུབ་པའང་སྲིད་པས། ཤུགས་སྒྲིམ་ཡུལ་གནད་ལ་འཕིགས་པ་འཚོལ་རྒྱུ་ནི་འགག་རྩ་རེད། དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས་ལ་དམིགས་ནས་འཛད་སྤྱོད་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། ཞན་ཆ་གསབ་པ་དང་། གཏིང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་དམིགས་ནས་མ་དངུལ་འཇོག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། ནང་མཁོ་རྒྱ་བསྐྱེད་སྔར་བས་ཕན་གོ་ཆོད་པ་དང་། སྔར་ལས་རྒྱུན་བསྲིང་ཐུབ་པ། མཁོ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྱུར་བཅོས་དང་དགོས་མཁོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དོ་དམ་གཅིག་ཕན་གཅིག་གྲོགས་དང་ཆར་པ་ཆུ་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། བཞི་ནས་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྒུལ་ནུས་གསར་རྙིང་སྤོ་སྒྱུར་དང་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་འགྱུར་དང་རིམ་པ་འཕར་བར་བྱེད་རྒྱུ། རང་རྒྱལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ད་ལྟའི་དུས་རིམ་འདི་འདྲར། སྒྱུར་བཅོས་གསར་གཏོད་ལ་མ་བརྟེན་ན་མདུན་ལམ་མེད། ང་ཚོར་འཛམ་གླིང་ཐོག་མི་འབོར་མང་ཤོས་དང་། བྱང་ཚད་མཐོ་ཙམ་གྱི་ངལ་རྩོལ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་པ་དང་། ཚན་རྩལ་དང་ཆེད་ལས་ནུས་རྩལ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གྲངས་འབོར་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དཔུང་ཁག་ཡོད་ཅིང་། གསར་གཏོད་ཀྱི་གཏིང་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་པས། སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་སྒུལ་ཤུགས་སུ་འཛིན་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། མི་ཤུགས་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་ཐོན་ཁུངས་འདེགས་སྐྱོར་དུ་བྱེད་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས། གསར་གཏོད་འཕེལ་རྒྱས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། སྒུལ་ནུས་གསར་པ་སྐྱེད་བསྲིང་ཇེ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྒུལ་ནུས་བསྒྱུར་བཀོད་རིམ་སྤོར། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་ཚད་འབྲིང་མྱུར་རྒྱུན་མཐུད། ཐོན་ལས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་འབྲིང་མཐོར་སླེབས་པ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ། ལྔ་ནས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་དོ་འཁུར་བྱེད་པའི་འབུར་ཐོན་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་གིས་སྒྲུབ་པའི་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམངས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པས། མི་དམངས་ལྟེ་བར་འཛིན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་བློ་ལག་ལེན་བྱས་ཏེ། རང་རྒྱལ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་མའི་དུས་རིམ་དུ་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཡག་པོ་ཆུད་པར་བྱེད་རྒྱུ། མང་ཚོགས་ཀྱིས་བསམ་འཆར་དྲག་པོ་འདོན་པ་དང་། རེ་སྒུག་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་གནད་དོན་ལས་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་རིགས་ཐག་གཅོད་དམ་འཛིན་བྱས་ནས། དོན་བཟང་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་དང་། སྐབས་འཕྲལ་ཐག་གཅོད་དཀའ་རིགས། ཆ་རྐྱེན་སྐྲུན་གང་ཐུབ་བྱས་ནས་རིམ་བཞིན་ཐག་གཅོད་རྒྱུ། རེ་བའི་མྱུ་གུ་འབུད་རེ་ལྷོད་གཡེང་མི་གཏོང་བར། མང་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དུ་དངོས་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་། དཀའ་གནད་སེལ་བ་རྒྱུན་སྲིང་ལྷོད་མེད་ཐོག་སྤྱི་ཚོགས་དྲང་སྙོམས་དྲང་གཞག་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ནི་གནས་ལུགས་བསྙོན་མེད་ཡིན་པ་མི་དམངས་སྔར་བས་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་བའི་ཐོག་ནས་ཇེ་ཆེར་མཚོན་པར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
གསུམ། 2017ལོའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ།
ད་ལོ་སྒྱུར་བཅོས་གོང་སྤེལ་བརྟན་ལྷིང་གསུམ་གྱི་དཀའ་ཚེགས་དང་ལྗིད་རྫོབ་ཆེ་བའི་ལས་འགན་ལ་ཁ་གཏད་སྐབས། ང་ཚོས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ལྟ་བ་དང་། གཅིག་གྱུར་གྱི་འཆར་འགོད་དང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ལྟ་རྟོག གཙོ་གནད་འབུར་ཐོན། འགག་གནད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གང་ཅིའི་འབྲེལ་བ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་བྱེད་པར། གཤམ་གསལ་གྱི་ཕྱོགས་ཁག་གི་ལས་ཀ་གཙོ་གནད་དུ་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཏེ།
（གཅིག） སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས“གསུམ་དོར་གཅིག་གཅོག་གཅིག་གསབ”ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་རྒྱུ། གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་གསར་པ་དང་གནད་དོན་གསར་པར་དམིགས་པ་དང་། སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། གྲུབ་འབྲས་སྔར་ལས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་བརྩོན་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
ཐོན་ནུས་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་འདོར་རྒྱུ། ད་ལོར་མུ་མཐུད་ངར་ལྕགས་ཐོན་ནུས་ཏུན་ཁྲི་5000ཡས་མས་གཅོག་རྒྱུ་དང་། རྡོ་སོལ་ཐོན་ནུས་ཏུན་དུང་ཕྱུར་1.5ཡན་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ་དང་དུས་མཚུངས་སུ། སོལ་གློག་གི་ཐོན་ནུས་སྟོང་ཝ་ཁྲི་5000ཡན་དོར་བའམ་མཚམས་འཇོག་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་ཕྱིར་འགྱངས་བྱས་ཏེ། སོལ་གློག་གི་ཐོན་ནུས་ལྷག་ཐལ་ཆེ་བའི་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་དང་། སོལ་གློག་ལས་རིགས་ཀྱི་ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ནུས་ཁུངས་གཙང་མ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་བར་སྟོང་ཐོན་པར་བྱེད་རྒྱུ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན། སྤུས་ཚད། བདེ་འཇགས་སོགས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ། ཚད་གཞི་བཅས་ལག་བསྟར་ནན་པོར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཚོང་ར་ཅན་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྔར་ལས་མང་པོ་སྤྱད་དེ། “བེམ་རོའི་ཁེ་ལས”ཐག་གཅོད་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་བྱས་ཐོག ཁེ་ལས་ཟླ་སྒྲིལ་བསྐྱར་སྒྲིག་དང་། མ་རྩ་སྟོངས་རིགས་གཙང་རྩིས་རྒྱག་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། ཚད་གཞི་མ་ལོན་པའི་ཐོན་ནུས་རྗེས་སུ་ལུས་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དོར་རྒྱུ་དང་། ལས་རིགས་ལྷག་ཐལ་གྱིས་ཐོན་ནུས་གསར་པ་གཉེར་རིགས་ཚོད་འཛིན་ནན་པོར་བྱེད་རྒྱུ། ཐོན་ནུས་དོར་བར་ལས་བཟོ་པ་ངེས་པར་དུ་བགོ་སྒྲིག་ཡག་པོར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཀྲུང་དབྱང་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་སྤྱོད་བྱ་དགའི་ཁ་གསབ་མ་དངུལ་དུས་ཐོག་ཏུ་སྤྲོད་རྒྱུ། ས་གནས་དང་ཁེ་ལས་ཀྱིས་མ་དངུལ་དང་འབྲེལ་ཡོད་བྱེད་ཐབས་ཆ་འགྲིག་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། ཁག་བགོས་ལས་བཟོ་པ་ལས་ཀར་ཞུགས་ཡུལ་ཡོད་པ་དང་། འཚོ་བར་འགན་སྲུང་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་རྒྱུ།
གྲོང་ཁྱེར་དང་བསྟུན་པའི་ཐབས་ཇུས་ཐོག་ནས་གསོག་ཉར་དོར་རྒྱུ། དེང་སྐབས་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པ་གསུམ་པ་བཞི་པའི་ས་ཁང་གསོག་ཉར་བྱེད་ཚད་སྔར་བཞིན་མང་ཙམ་ཡོད་པས། གྲོང་མི་རང་གི་སྡོད་ཁང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོང་མཁན་གྱི་ཁང་པ་ཉོ་བའི་དགོས་མཁོར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ། ཁང་པའི་སྡོད་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ་ས་ཁང་བདག་ཁོངས་ཀྱི་ཚོང་ར་བརྟན་པོ་དང་སྐྱོན་བྲལ་ངང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་པའི་ཕུགས་ཕན་གྱི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཚོང་ར་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་རིམ་པ་མང་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་བ་དང་། སྲིད་གཞུང་གིས་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་གཞི་རྩའི་འདོན་སྤྲོད་འགན་སྲུང་བྱེད་རྒྱུ། ས་ཁང་བདག་ཁོངས་ཀྱི་ཚོང་ར་རིགས་དབྱེ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཁང་གོང་འཕར་བའི་གནོན་ཤུགས་ཆེ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་སྡོད་ཁང་ལ་མཁོ་བའི་ས་ཆ་ཚུལ་མཐུན་ཐོག་མང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གསར་སྤེལ་དང་། བྲིན་འཚོང་། མཚམས་སྦྱོར་བཅས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཚད་ལྡན་བཟོ་རྒྱུ། དེང་སྐབས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་ད་དུང་མི་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་འགའ་ཤས་ཆ་རྐྱེན་ཞན་པའི་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་དུ་བསྡད་ཡོད་པས། སྒྱུར་བཀོད་རྒྱུན་མཐུད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལོར་ཡང་བསྐྱར་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་ཆ་འགྲིག་ཁྲི་600སྒྱུར་བཀོད་ལེགས་གྲུབ་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་དང་། གཞུང་གི་བོགས་གཏོང་ཁང་པ་མུ་མཐུད་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན། ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ནས་དངུལ་ལོར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པའི་བསྡུར་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་སྒྲིག་ཆས་ཆ་འགྲིག་འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། སྡོད་ཁང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་ཁྱིམ་ཚང་སྔར་ལས་མང་པོ་སྡོད་ཁང་ཐབས་ཆག་ཁུལ་ལས་བྲལ་ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་སྡོད་སའི་ཁང་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་འཚོ་བ་གསར་པ་གསར་སྐྲུན་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན།
བཀན་ཤིང་ཧུར་བརྩོན་བརྟན་ལྷིང་ངང་ནས་འདོར་རྒྱུ། རང་རྒྱལ་གྱི་དངུལ་རྩ་མ་ཡིན་པའི་ཁེ་ལས་ཀྱིས་བཀན་ཤིང་སྤྱོད་ཚད་ཅུང་ཆེ་བ་འདི་དངུལ་བཅོལ་ཚད་ཆེ་བ་དང་། ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་དངུལ་བསྡུའི་གྲུབ་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། སྤྱིའི་བཀན་ཤིང་སྤྱོད་ཚད་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་ཁེ་ལས་ཀྱི་བཀན་ཤིང་སྤྱོད་ཚད་གཅོག་རྒྱུ་འདི་གལ་ཆེའི་ནང་གི་འགངས་ཆེན་དུ་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན། ཁེ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་བསགས་གྲངས་འཁྲུག་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་པ་དང་། མ་རྩ་འཛིན་ལོར་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཚོང་ར་ཅན་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་གྱི་བུ་ལོན་མ་རྐང་ལ་བསྒྱུར་བར་རྒྱབ་སྐྱོར། རྐང་དབང་དང་དངུལ་བསྡུའི་ཤུགས་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཁེ་ལས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་དབང་བའི་ཁེ་ལས་ཀྱི་ནོར་དོན་བཀན་ཤིང་གཅུན་འདོམས་ནན་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཁེ་ལས་ཀྱི་བུ་ལོན་ཟུག་ཚད་རིམ་བཞིན་ཚུལ་མཐུན་གྱི་ཚད་དུ་ཆག་པར་བྱེད་རྒྱུ།
བྱེད་ཐབས་སྣ་མང་མཉམ་དུ་སྤྱད་དེ་མ་གནས་གཅོག་རྒྱུ། ཁེ་ལས་ཆུང་ཕྲན་ལ་ཐོབ་ཁྲལ་ཕྱེད་ཀ་ལས་མི་བསྡུ་བའི་གཟིགས་སྐྱོང་བྱེད་ཁོངས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ལོ་རེར་དཔྱ་ཁྲལ་འཇལ་སྤྲོད་དགོས་ཚད་མཐོ་ཤོས་སྒོར་ཁྲི་30ནས་ཁྲི་50བར་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། ཚན་རྩལ་རྣམ་པའི་ཁེ་ལས་འབྲིང་ཆུང་གི་ཞིབ་འཇུག་གྲོན་དངུལ་སྡེབ་རྩིས་ཀྱིས་འཐེན་པའི་བསྡུར་ཚད་50％ནས་75％བར་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། གྲུབ་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་དཔྱ་ཁྲལ་གཅོག་ཚད་དང་ཕན་ནུས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བར་བྱེད་རྒྱུ་དང་།
【1】
【2】
【3】
【4】
【5】
